در ابتدای امر باید بدانید که طراحی تاسیسات ساختمانی به دو بخش تقسیم می شود.
بخش اول آن شامل طراحی تاسیسات الکتریکی ساختمان است که شامل:
طراحی سیستم روشنایی
سیستم ارتینگ ساختمان
طراحی نقشه های نورپردازی
تابلوهای برق
سیم کشی و راه اندازی تلفن و آسانسور همین طور منابع تغذیه
اجرای شبکه
جانمایی کلیه وسایل الکتریکی ساختمان و… است.
زمانی که شما به نقشه طراحی تاسیسات ساختمانی دسترسی داشته باشید در ابتدای امر کار را برای
سایر بخش های معماری ساده تر پیش خواهد رفت به این ترتیب گستردگی تاسیسات در همه بخش های
معماری به چشم می خورد.
به طور مثال زمانی که طراحی نمای ساختمان را انجام می دهید باید به سیم کشی های برق و روشنایی
چراغ های دیواری، سردر برای نورپردازی در معماری از قبل دیده می شود.
داشتن نقشه تاسیسات الکتریکی و مکانیکی امکان مغایرت و اشتباه در اجرای ساختمان بسیار پایین می آورد.
به عنوان مثال در داکت ها و رایزر تاسیسات هم همین منوال در پیش است وقتی نقشه تاسیسات را داشته
باشیم جانمایی داکت در طراحی داخلی دیوار ها از قبل جانمایی خواهد شد.
بخش دیگری از مبحث طراحی تاسیسات ساختمانی به طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان مربوط
می شود که شامل:
تاسیسات مربوط به فاضلاب و آب
تاسیسات سرمایشی و گرمایشی
تاسیسات آتشنشانی و اطفاء حریق
تاسیسات استخر و سونا و جکوزی و… است.
اگر بخواهیم به شکل جزئی تری به این موارد توجه کنیم می توانیم بگوییم که شامل:
طراحی سیستم فاضلاب
سیستم سرمایش و گرمایش
لوله کشی ساختمان
طراحی سیستم تهویه
طراحی داکت ها و رایزرها و… است.
به این علت که تاسیسات مانند دیگر بخش های مربوط به طراحی ساختمان در دسترس نیستند.
در صورتی که در طراحی تاسیسات اشتباهی رخ دهد اساس طراحی کلی ساختمان را تحت تاثیر قرار
می دهد و این امر موجب خواهد شد که هزینه های هنگفتی بر دوش مالک گذاشته شود.
خسارات و مشکلات ناشی از طراحی تاسیسات ساختمان می تواند در وهله ی اول به نوع طراحی
تاسیسات مربوط شود و مشکل دوم عدم رعایت الزامات قانونی و استاندارد های موجود که در انتخاب
سیستم تاسیساتی مهم است رخ بدهد.
یکی دیگر از مشکلاتی که در زمینه طراحی تاسیسات ساختمانی وجود دارد به نگهداری و ایمنی تاسیسات
به همراه بازدیدهای مشخص در زمان های معین که معمولا در فصول گرم و سرد سال اتفاق می افتد که به
سرویس کردن به موقع موتورخانه و… ارتباط دارد از دیگر موارد که می تواند در این سیستم ایجاد مشکل کند
نصب غیر اصولی تاسیسات است.
با توجه به این موارد لازم است که در زمینه ی طراحی تاسیسات ساختمانی که از دو بخش یعنی طراحی
تاسیسات الکتریکی که مبتنی بر امور الکتریکی مانند تامین برق و روشنایی نظارت لازم را داشته باشد.
نکته ی قابل توجه درباره ی تاسیسات ساختمانی این است که هدف اجرای این مسئله ایجاد به حداکثر
رساندن کارایی و به حداقل رساندن مصرف انواع انرژی است که این موارد را یکی از مهم ترین اصول و
استانداردهای صنعت ساختمان سازی به شمار می آورند.
با توجه به نقش مهم تاسیسات ساختمانی در صورتی که این اصول و استانداردهای به شکل صحیحی انجام شود تاثیر مهمی در رسیدن به این موضوع دارد.
از سوی دیگر اجرای صحیح این موارد نقش مهمی در ایمنی ساختمان ایجاد می کند.
یکی دیگر از مهم ترین قسمت های مربوط به تاسیسات ساختمانی، تاسیسات مکانیکی است که ساکنین
ساختمان به شکل روزمره با آن سرو کار دارند.
در واقع کارشناسان امور ساختمانی تاسیسات مکانیکی را به عنوان قلب یک ساختمان معرفی می کنند.
در صورتی که در این بخش از ساختمان مشکلی بروز کند عواقب جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.
به جرات می توانیم ادعا کنیم که آرامش ساکنین ساختمان در گرو سلامت و عدم نقص در تاسیسات مکانیکی قرار دارد.
که این موارد شامل سیستم آبرسانی و انتقال آب، تصفیه آب، تولید انرژی از سیالات، فاضلاب و سیالات،
و … است.
هدف از ایجاد تاسیسات مکانیکی در ساختمان ها تهویه مناسب، امکان پمپاژ یا آب رسانی و انتقال آب به
طبقات بالایی ساختمان، تامین سرمایش، گرمایش همچنین تامین آب گرم و سرد و… است.
در ارتباط با تاسیسات مکانیکی نظریه های زیادی وجود دارد اما یکی از نظریه های معروف در مورد دانش
تاسیسات مکانیکی این است که آن را به عنوان دانش مبارزه با طبیعت مطرح می کنند.
به این ترتیب که شما باید در ساختمان های چند طبقه برای تامین آب مورد نیاز ساکنین برخلاف جاذبه ی زمین
آب را تا ارتفاع زیادی بالا بکشید یا در فصول گرم سرمای ساختمان و در فصل های سرد سرمای ساختمان را
تامین کنید.
اصولا تاسیسات مکانیکی به عنوان علمی است که برای رفاه انسان ها در مبارزه با طبیعت انجام می گیرد.
همه ی ما شاهد این هستیم که در جهان کنونی یکی از هدف های اصلی زندگی بشر تامین رفاه و راحتی
زندگی است که با به کارگیری تاسیسات مکانیکی در طراحی تاسیسات ساختمانی این موضوع دنبال می شود.
از این رو در هنگام ساخت بنا به کارگیری افراد آشنا با علم تاسیسات مکانیکی یکی از موضوعات مهم و ضروری به شمار می رود.
یکی از شفاف ترین و شناخته شده ترین موارد در طراحی تاسیسات ساختمانی ، تاسیسات الکتریکی است.
زمانی که این واژه به گوش ما می خورد اولین چیزی که به ذهن خطور می کند روشنایی است.
درست است بی شک این المان یکی از ابتدایی ترین موارد مربوط به تاسیسات الکتریکی به شمار می رود اما
در حقیقت این همه ی ماجرا نیست.
تاسیسات الکتریکی در یک ساختمان به موارد زیادی وابسته است که در وهله ی اول نوع بنا و کاربری سازه ی
مورد نظر مطرح است.
به این معنی که اگر ساختمان اداری، مسکونی، تجاری، آموزشی یا درمانی، صنعتی یا عمومی باشد این
باعث می شود که تاسیسات الکتریکی خاص خود را داشته باشد که هر کدام از این موارد یک بحث جداگانه را
می طلبد.