با توجه به ازدیاد انواع مصالح تاسیسات مکانیکی در بازارهای روز جهانی کارفرما یا مجری محترم باید شناخت مناسبی از لحاظ اقتصادی و کیفیتی و همچنین باید ها و نباید های اجرایی داشته باشند. در ادامه به بررسی اجمالی آنها می پردازیم.
جنس لوله های فاضلاب و ونت می تواند از جنس PVC، پوش فیت یا پلی اتیلن باشد که با توجه به فشار کاری آنها و ارتفاع ساختمان مورد نظر انتخاب می شوند. در خصوص اجرا باید این مورد مد نظر قرار داده شود که لوله های دفن شده در کف آخرین طبقه، استاندارد متفاوتی نسبت به لوله های اجرایی در طبقات دارند. لوله هایی با علامت B برای نصب در طبقات ساختمان، لوله های با علامت D برای دفن در خاک و لوله های با علامت BD برای نصب در طبقات ساختمان یا دفن در خاک اختصاص دارند.
شیب لوله های فاضلاب با توجه به قطر آنها از ۰٫۵ درصد تا حداکثر ۴ درصد در نظر گرفته می شود که عموما در ساختمان های مسکونی با قطر لوله ۴ اینچ این شیب یک درصد خواهد بود.
اقتصادی ترین حالت برای اجرای فاضلاب در ساختمان های مسکونی و با ارتفاع مناسب با استاندارد لوله ها، PVC، پوش فیت و سپس پلی اتیلن می باشد.
در خصوص آب باران نیز همین موارد باید رعایت گردد با این تفاوت که پوش فیت برای اجرای آب باران مجاز نمی باشد. و مجری محترم باید در هنگام تست کل ارتفاع ساختمان را لحاظ نماید در حالی که تست لوله فاضلاب ارتفاع سه متر خواهد بود.
جنس لوله های سیستم گرمایش و سرمایش می تواند از نوع پنج لایه یا فولادی سیاه درزدار یا بدون درز باشد. مجری محترم باید در نظر داشته باشند استفاده از لوله های فولادی گالوانیزه در سیستم های آب گرم کننده، بخار و چگالیده بخار مجاز نیست. همچنین استفاده از لوله های تک لایه در سیستم های سرمایش و گرمایش مجاز نمی باشد. لوله های فلزی نباید مستقیما در داخل خاک یا بتن دفن شوند. همچنین اتصالات دنده ای و شیر آلات نیز نباید هرگز بدون دریچه بازدید در داکت ها یا داخل کف دفن شودند. در لوله کشی فولادی آب گرم کننده با دمای پایین تا قطر اسمی ۲ اینچ، اتصال باید از نوع دنده ای و در لوله کشی بالاتر از ۲ اینچ باید از نوع جوشی یا فانجی باشد. در خصوص بحث اقتصادی بودن پروژه بهتر است در سایزهای بالا ( معمولا رایزر ها و موتورخانه ) از جنس فولادی سیاه و در داخل طبقات از جنس پنج لایه استفاده شود.
نویسنده: مهندس کیهان سلیمانیفرد