آزمایش خاک و کاربردهای متنوع آن چیست ؟
ممکن است که این سوال برای شما پیش بیایید که آزمایش خاک چیست ؟
افرادی که در زمینه ی ساختمان سازی فعالیت دارند مایلند در این زمینه اطلاعاتی کسب کنند.
نکته ی جالب اینکه این نوع آزمایش در زمینه های مختلفی کاربرد دارد که شامل کار در
زمین های کشاورزی و ساخت سازه ها در زمین های مخصوص ساختمان سازی است.
بیشتر کارهای ساختمانی قبل از انجام هر کاری نیازمند گذراندن مراحل آزمایش خاک هستند.
البته نیازی نیست برای هر ساختمانی این کار را انجام دهند ممکن است سازه هایی وجود داشته
باشند که این کار را انجام ندهند.
البته از لحاظ قانون و مقررات ساختمان سازی باید این فرایند انجام شود در صورتی که این آزمایش
را نگذرانده باشید امکان این وجود دارد که ساختمان شما مورد بازخواست قرار بگیرد.
در صورتی که ساختمان شما به پایان رسیده باشد امکان دارد که با یک زلزله فرو بریزد.
این امر باعث می شود که شما بیشتر از گذشته جریمه شوید و متحمل هزینه های سنگین تری باشید.
آزمایش خاک چیست؟
آزمایش خاک نوعی آزمون است که باعث می شود شما به اطلاعات مناسبی در زمینه ی فیزیکی
و شیمیایی خاک دست پیدا کنید.
این نوع آزمایش توسط افراد متخصص انجام می پذیرد و پس از نمونه برداری از خاک مورد نظر
آن را به آزمایشگاه های ویژه انتقال می دهند.
در این نوع آزمایش میزان تحمل بار، اسیدیته، مقاومت برشی، خمیری، گرانروی و چگالی خاک
و میزان نفوذ، دانهبندی خاک را مورد بررسی قرار می دهند.
بعد از این که این موارد مورد بررسی قرار گرفت و جواب آزمایش مشخص شد یک گزارش تهیه خواهد
شد بر این اساس که آیا خاک مرغوب و قابل استفاده است یا خیر در نهایت گزارش به دست افراد
می رسد و با توجه به این گزارش کاربران می توانند تصمیم بگیرند که ساخت و ساز را انجام
دهند یا اینکه ساخت سازه انجام نگیرد.
مراحل انجام آزمایش خاک
در ارتباط با مراحل انجام آزمایش خاک ابتدا باید نمونه را تهیه کرده و به مراکز مخصوص آزمایش
مراجعه کنند سپس نسبت به ثبت درخواست خود اقدام کنند.
بعد از ثبت آزمایش برای نمونه برداری و آزمایش خاک یک تاریخ را مشخص می کنند و پس از
نمونه برداری آن را به آزمایشگاه های ویژه انتقال می دهند افراد متخصصی در این مکان ها حضور
دارند که عملیاتی را بر روی خاک ها انجام می دهند.
نکته ی قابل توجه این است که در حال حاضر نمونه برداری به صورت دستی مورد قبول واقع
نمی شود و سازمان مهندسی آن را تایید نمی کند.
این عملیات تنها باید با استفاده از ماشین های تخصصی انجام بگیرد.
توجه داشته باشید که در هنگام انجام این موارد سازمان مهندسی بر همه ی مراحل نظارت دقیق
دارد و هیچ عامل یا افرادی اجازه ی دخالت در آزمایش را ندارند.
همه ی مراحل آزمایش خاک باید با دقت هر چه تمام تر انجام بگیرد و در صورت عدم رعایت
قوانین مسئولان پروژه مشمول جریمه ی سنگینی خواهند داشت.
این مراحل به شرح ذیل انجام می گیرد:
- ارائه ی درخواست آزمایش خاک به آزمایشگاه
- انجام عملیات حفاری
- اقدام و دریافت برگ سبز تعهد مطالعات ژئوتکنیک
- در این مرحله گزارش مربوط به آزمایش آماده شده و به نظام مهندسی فرستاده می شود
- مدت زمان بررسی در سازمان های مربوطه حداکثر تا ۱۰ روز به طول می انجامد
- در مرحله ی آخر آزمایش تایید شده و به شهرداری منطقه ارسال می شود.
انواع آزمایش های خاک را بشناسیم
در حالت کلی مهم ترین و اصلی ترین آزمایش های خاک که انجام می شود در پروژه های
ساختمان سازی انجام می گیرد به شکل خلاصه به شرح ذیل است:
آزمایش اس پی:
این آزمایش به عنوان نفوذ استاندارد شناخته می شود و به عنوان مهم ترین آزمایش هایی است
که بر روی خاک انجام می گیرد. این آزمایش نیز در محل ساخت و ساز انجام خواهد گرفت.
در مورد روش آزمایش اس پی باید بگوییم که یک وزنه ی ۵/۶۳ کیلوگرمی را از ارتفاع ۸۰ متری رها کرده
تا با خاک برخورد کند.
پس از اینکه وزنه با خاک برخورد کرد اندازه ی فرو رفتگی را در خاک اندازه گیری می کنند.
این روش به عنوان یکی از شیوه های معتبر برای تشخیص تیپ خاک به شمار می رود.
آزمایش سه محوری:
این نوع آزمایش را برای اندازه گیری و محاسبه خاک در خاک های چسبنده و غیر چسبنده همچنین
دانه ای به کار می برند.
آزمایش ضریب نفوذپذیری:
این مدل از آزمایش خاک برای اندازه گیری بار آبی افتان انجام گرفته و برای تشخیص جریان
نفوذ پذیری انجام می گیرد.
آزمایش تکمحوری خاک چسبنده:
این نوع آزمایش را برای به دست آوردن فاکتورهای مقاومتی برشی در خاک های چسبنده انجام می پذیرد.
آزمایش هیدرومتری:
این نوع آزمایش نسبتا ساده است و برای دانه بندی خاک رد شده از الک ۲۰۰ و تکمیل کردن
منحنی های دانه بندی انجام می پذیرد.
آزمایش هم ارز:
این نوع آزمایش برای اندازه گیری نسبت ماسه به خاک انجام خواهد گرفت.
آزمایش دانهبندی به روش سرند کردن:
این مدل آزمایش خاک برای تشخیص دسته بندی ذرات تشکیل دهنده خاک از لحاظ اندازه ی آن ها
و مقایسه ی خاک با استاندارد هایی که در صنعت ساختمان سازی وجود دارد انجام می پذیرد.
آزمایش حد روانی:
این مدل تست را برای تشخیص میزان رطوبت موجود در خاک مورد نظر زمانی که از حالت خمیری
در می آید و شکل روان در می آید است این مدل آزمایش بسیار مهم و دارای اهمیت است.
نکته ی مهم دیگری که قصد داریم در اینجا به آن اشاره کنیم تشخیص تیپ خاک است که با
آزمایش خاک امکان پذیر است.
در این شیوه متخصصان و کارشناسان خاک را مورد آزمایش قرار می دهند در این روش خاک را در شرایط لرزش و استرس قرار می دهند و پس از این که خاک مورد آزمایش قرار گرفت مشاهدات خود را ضبط کرده و بر اساس آن خاک را در ۴ دسته ی مختلف تیپ بندی می کنند.
در صورتی که آزمایشگاه های خاک وجود نداشته باشند امکان ساخت سازه های عظیمی مانند سدهای خاکی، آسمانخراشها، دیوارهای برگ و انواع پی ها وجود نخواهد داشت.
یکی از خدماتی که گروه شرکت های مهندسین پویش ارائه می دهد، آزمایشگاه تست بتن و خاک می باشد.
- انجام نمونهگیریها و آزمایشهای مقاومت بتن و فولاد و سایر مصالح ساختمانی برای کنترل کیفی پروژههای در حال احداث و همچنین استقرار آزمایشگاههای محلی خاک و بتن.
- کنترل کیفیت مصالح تشکیل دهنده بتن شامل: سیمان، سنگدانه، آب، مواد افزودنی بتن و ارائه طرح اختلاط بتن، دانهبندی، تعیین رطوبت، میزان جذب آب، تعیین وزن مخصوص و مقاومت در برابر سایش.
- بررسی انطباق مصالح مصرفی با استانداردهای مربوطه و تست مقاومت فشاری بتن.
- انجام آزمایش های جوش شامل:PT,VT,UT,MT,RT
