بارگذاری (بار زنده)
بارگذاری یکی از قسمت‌های مهم طراحی سازه می‌باشد که با استفاده از آن می‌توان یک طراحی را به صورت اخصاصی در بیاوریم و هر چه سازه به صورت اقتصادی تر طراحی شود به نفع همه‌ی اکیپ‌های اجرایی و کارفرما و طبیعت می‌شود که وظیفه‌ی هر مهندس سازه است که طراحی به صورت اقتصادی و علمی انجام بدهد.
بارها به دو دسته قائم و جانبی تقسیم می‌شوند که بارهای قائم شامل:
۱. بار مرده
۲.بار زنده
۳.بار برف و بارهای جانبی شامل بار با دو زلزله می‌شوند.
در این مقاله به نحوه کاهش بار زنده طبق مقررات ملی ساختمان و مبحث ۶ سال ۹۸ و مبحث سال نهم سال ۹۹ می‌پردازیم و مغایرت بین این دو مبحث را با هم مقایسه و نتیجه‌گیری می‌کنیم.
بار زنده در طراحی و بارگذاری به دو صورت ۱. بار زنده کاهش یافته ۲. بار زنده غیر قابل کاهش استفاده می‌شود که بیشتر طراح‌ها بار زنده را غیر قابل کاهش گرفته و دیگر به سراغ تحلیل و کاهش آن نمیایند که بعد از تحلیل این مقاله متوجه می‌شوید که این کار باعث غیر اقتصادی شدن طراحی می‌شود.
طبق بند ۶-۵-۴-۱ کاهش بارهای زنده گسترده یکنواخت طبق فرمول ۶-۵-۱ قابل انجام می باشد. و این فرمول در ETABS به عنوان LRed (Reducibke Live) موجود می‌باشد.
طبق بند ۶ـ۵ـ۵ـ۲ که بارهای زنده سنگین هستند کاهش بار زنده برای مقادیر بیش از ۵ کیلو نیوتن بر متر مربع مجاز نمی باشد در نتیجه در صورتی می‌توان کاهش بار زنده طبق بند ۶ـ۵ـ۵ـ۱ انجام داد که بار زنده کمتر از ۵kw/m2 باشد پس اگر بار ۵۰ kw/m2 داشتیم هم می‌توان کاهش بار طبق بند ۶ـ۵ـ۵ـ۱ اعمل کردم.
کاهش بار زنده دیگر هم در ترکیبات بار می باشد که اگر بار زنده کمتر از ۵kw/m2 باشد می‌توان در ترکیبات بار ۳ و ۴ و ۵ که در زیر آمده‌اند:
می‌توان ضریب ۰/۵ به بار زنده کاهش نیافته اعمال کرد.
مغایرت بین مبحث ۹ و ۶ :
طبق مبحث ۹ بند ۹ـ۷ـ۳ـ۲ استفاده همزمان از دو بار کاهش یافته مجاز است پس طبق این مبحث هم می‌توان از (Reducibke Live) همزمان با کاهش این بار زنده در ترکیبات بارگذاری با اعمال ضریب ۰/۵ به جای ۱ استفاده کرد ولی طبق مبحث ۶ استفاده همزمان از این دو بار کاهش یافته طبق بند الف در ترکیبات بارگذاری مجاز نمی باشد و تنها از یکی از کاهش بارهای زنده می‌توان استفاده کرد.
نتیجه گیری:
از آنجا که برای بارگذاری از مبحث ۶ استفاده می‌کنیم و مبحث تخصصی بارگذاری می باشد پس بهتر است که کاهش بار زنده هم طبق مبحث ۶ اعمال ردد البته منعی برای استفاده بار زنده کاهش یافته همزمان طبق مبحث ۹ نمی‌باشد ولی برای مبحث ۱۰، این منع طبق وجود دارد که بهتر است که طراحان سازه از مبحث ۶ برای تمامی بارگذاری ها هم برای اسکلت فولادی و بتنی استفاده کرد.
نویسنده: مهندس قادمیان
