در ابتدای امر باید بدانید که طراحی تاسیسات ساختمانی به دو بخش تقسیم می شود.
بخش اول آن شامل طراحی تاسیسات الکتریکی ساختمان است که شامل:
طراحی سیستم روشنایی
سیستم ارتینگ ساختمان
طراحی نقشه های نورپردازی
تابلوهای برق
سیم کشی و راه اندازی تلفن و آسانسور همین طور منابع تغذیه
اجرای شبکه
جانمایی کلیه وسایل الکتریکی ساختمان و… است.
زمانی که شما به نقشه طراحی تاسیسات ساختمانی دسترسی داشته باشید در ابتدای امر کار را برای
سایر بخش های معماری ساده تر پیش خواهد رفت به این ترتیب گستردگی تاسیسات در همه بخش های
معماری به چشم می خورد.
به طور مثال زمانی که طراحی نمای ساختمان را انجام می دهید باید به سیم کشی های برق و روشنایی
چراغ های دیواری، سردر برای نورپردازی در معماری از قبل دیده می شود.
داشتن نقشه تاسیسات الکتریکی و مکانیکی امکان مغایرت و اشتباه در اجرای ساختمان بسیار پایین می آورد.
به عنوان مثال در داکت ها و رایزر تاسیسات هم همین منوال در پیش است وقتی نقشه تاسیسات را داشته
باشیم جانمایی داکت در طراحی داخلی دیوار ها از قبل جانمایی خواهد شد.
آشنایی با مبحث طراحی تاسیسات ساختمانی
بخش دیگری از مبحث طراحی تاسیسات ساختمانی به طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان مربوط
می شود که شامل:
تاسیسات مربوط به فاضلاب و آب
تاسیسات سرمایشی و گرمایشی
تاسیسات آتشنشانی و اطفاء حریق
تاسیسات استخر و سونا و جکوزی و… است.
اگر بخواهیم به شکل جزئی تری به این موارد توجه کنیم می توانیم بگوییم که شامل:
طراحی سیستم فاضلاب
سیستم سرمایش و گرمایش
لوله کشی ساختمان
طراحی سیستم تهویه
طراحی داکت ها و رایزرها و… است.
نکته ی قابل توجه این است که مبحث طراحی تاسیسات ساختمانی مهم ترین و پیچیده ترین مباحث در ارتباط با طراحی معماری ساختمان است.
به این علت که تاسیسات مانند دیگر بخش های مربوط به طراحی ساختمان در دسترس نیستند.
در صورتی که در طراحی تاسیسات اشتباهی رخ دهد اساس طراحی کلی ساختمان را تحت تاثیر قرار
می دهد و این امر موجب خواهد شد که هزینه های هنگفتی بر دوش مالک گذاشته شود.
خسارات و مشکلات ناشی از طراحی تاسیسات ساختمان می تواند در وهله ی اول به نوع طراحی
تاسیسات مربوط شود و مشکل دوم عدم رعایت الزامات قانونی و استاندارد های موجود که در انتخاب
سیستم تاسیساتی مهم است رخ بدهد.
یکی دیگر از مشکلاتی که در زمینه طراحی تاسیسات ساختمانی وجود دارد به نگهداری و ایمنی تاسیسات
به همراه بازدیدهای مشخص در زمان های معین که معمولا در فصول گرم و سرد سال اتفاق می افتد که به
سرویس کردن به موقع موتورخانه و… ارتباط دارد از دیگر موارد که می تواند در این سیستم ایجاد مشکل کند
نصب غیر اصولی تاسیسات است.
با توجه به این موارد لازم است که در زمینه ی طراحی تاسیسات ساختمانی که از دو بخش یعنی طراحی
تاسیسات الکتریکی که مبتنی بر امور الکتریکی مانند تامین برق و روشنایی، نظارت لازم را داشته باشد.
نکته ی قابل توجه درباره ی تاسیسات ساختمانی این است که هدف اجرای این مسئله ایجاد به حداکثر
رساندن کارایی و به حداقل رساندن مصرف انواع انرژی است که این موارد را یکی از مهم ترین اصول و
استانداردهای صنعت ساختمان سازی به شمار می آورند.
با توجه به نقش مهم تاسیسات ساختمانی در صورتی که این اصول و استانداردهای به شکل صحیحی انجام شود تاثیر مهمی در رسیدن به این موضوع دارد.
از سوی دیگر اجرای صحیح این موارد نقش مهمی در ایمنی ساختمان ایجاد می کند.
طراحی تاسیسات مکانیکی ساختمان چیست
یکی دیگر از مهم ترین قسمت های مربوط به تاسیسات ساختمانی، تاسیسات مکانیکی است که ساکنین
ساختمان به شکل روزمره با آن سرو کار دارند.
در واقع کارشناسان امور ساختمانی تاسیسات مکانیکی را به عنوان قلب یک ساختمان معرفی می کنند.
در صورتی که در این بخش از ساختمان مشکلی بروز کند عواقب جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.
به جرات می توانیم ادعا کنیم که آرامش ساکنین ساختمان در گرو سلامت و عدم نقص در تاسیسات مکانیکی قرار دارد.
همان طور که می دانید تاسیسات مکانیکی شامل دو بخش است که با عنوان تاسیسات مکانیکی ساختمانی، تاسیسات مکانیکی صنعتی هستند
که این موارد شامل سیستم آبرسانی و انتقال آب، تصفیه آب، تولید انرژی از سیالات، فاضلاب و سیالات،
و … است.
هدف از ایجاد تاسیسات مکانیکی در ساختمان ها تهویه مناسب، امکان پمپاژ یا آب رسانی و انتقال آب به
طبقات بالایی ساختمان، تامین سرمایش، گرمایش همچنین تامین آب گرم و سرد و… است.
در ارتباط با تاسیسات مکانیکی نظریه های زیادی وجود دارد اما یکی از نظریه های معروف در مورد دانش
تاسیسات مکانیکی این است که آن را به عنوان دانش مبارزه با طبیعت مطرح می کنند.
به این ترتیب که شما باید در ساختمان های چند طبقه برای تامین آب مورد نیاز ساکنین برخلاف جاذبه ی زمین
آب را تا ارتفاع زیادی بالا بکشید یا در فصول گرم، سرمای ساختمان و در فصل های سرد، سرمای ساختمان را
تامین کنید.
اصولا تاسیسات مکانیکی به عنوان علمی است که برای رفاه انسان ها در مبارزه با طبیعت انجام می گیرد.
همه ی ما شاهد این هستیم که در جهان کنونی یکی از هدف های اصلی زندگی بشر تامین رفاه و راحتی
زندگی است که با به کارگیری تاسیسات مکانیکی در طراحی تاسیسات ساختمانی این موضوع دنبال می شود.
از این رو در هنگام ساخت بنا به کارگیری افراد آشنا با علم تاسیسات مکانیکی یکی از موضوعات مهم و ضروری به شمار می رود.
تاسیسات الکتریکی ساختمان چیست ؟
یکی از شفاف ترین و شناخته شده ترین موارد در طراحی تاسیسات ساختمانی ، تاسیسات الکتریکی است.
زمانی که این واژه به گوش ما می خورد اولین چیزی که به ذهن خطور می کند روشنایی است.
درست است بی شک این المان یکی از ابتدایی ترین موارد مربوط به تاسیسات الکتریکی به شمار می رود اما
در حقیقت این همه ی ماجرا نیست.
تاسیسات الکتریکی در یک ساختمان به موارد زیادی وابسته است که در وهله ی اول نوع بنا و کاربری سازه ی
مورد نظر مطرح است.
به این معنی که اگر ساختمان اداری، مسکونی، تجاری، آموزشی یا درمانی، صنعتی یا عمومی باشد این
باعث می شود که تاسیسات الکتریکی خاص خود را داشته باشد که هر کدام از این موارد یک بحث جداگانه را
می طلبد.
ترتیب انجام تاسیسات الکتریکی و سیم کشی برق ساختمان
انجام تاسیسات برقی و الکترونیک شامل چند مرحله ویژه بوده که در ادامه به برخی از عناوین مهم تاسیسات برقی ساختمان اشاره می کنیم:
نخستین مرحله در هنگام طراحی ساختمان، شکل می‌گیرد که مهندس برق بعد از مراحل گوناگون تاسیسات مکانیکی با هماهنگی و به کمک معمار، تجهیزات برقی را در ساختمان مشخص می کند.
دومین مرحله پس از زیرکاری گچ شروع می شود، (یا به عبارت دیگر سیمان کاری یا خاک گچ) که نقشه های برق ساختمان نظیر سیستم های صوتی و روشنایی ساختمان، محل پریز برق، سیم کشی تلفن، برق اضطراری، محل آیفون، کلیدهای برق، موتورخانه ساختمان و … را شامل می شود.
برای اجرای این مراحل باید یک دسته از نکات ویژه و کاربردی را رعایت نمود که بسیار حایز اهمیت است. این نکات عبارتند از:
- تراز کردن به کمک لیزر یا شلنگ تراز،
- تراشیدن و همچنین مشخص نمودن مسیر لوله ها،
- ایجاد شیارهایی با عمق زیاد جهت قوطی کلیدها و همینطور پریزها ،
- نصب قوطی‌هایی برای کلید پریز،
- ساپورت های نگهدارنده برای لوله ها و ….
سومین مرحله بعد از سفید کردن و همچنین کف سازی آغاز می گردد که در ابتدا می‌بایستی قوطی ها را تمیز کرده و لوله ها مرتب شوند. سپس بعد از طی این مرحله، سیم کشی داخل لوله ها انجام می شود. کابل‌کشی های گوناگونی چون تلفن، آنتن ماهواره و یا آیفون در مسیر خودشان انجام می گیرد و همچنین سر سیم ها قلع اندود و تجهیزات برقی و روشنایی نیز وصل می گردند.
مرحله آخری و انتهایی پس از نقاشی و همچنین اجرای کامل کف ساختمان است که تمامی تجهیزات از آن جمله، مراحل برق‌کشی ساختمان شامل مواردی چون کلید و پریزها، تجهیزات نور مخفی ساختمان، روشنایی ها، تجهیزات موتورخانه‌ای و مابقی کابل‌کشی‌های نهایی انجام می پذیرد.
انواع کلید پریز
کلید و پریز ها دارای انواع گوناگونی دارند که از آن جمله می‌توان به انواع کلید ها چون: کلید یک پل، دوپل، سه پل، کلید دو راه یا تبدیل، کلید صلیبی، جیوه ای و همچنین انواع پریزهایی چون: ﭘﺮﻳﺰﻫﺎﻱ ﺭﻳﺶ ﺗﺮﺍﺵ، ﭘﺮﻳﺰﻫﺎﻱ ﺑﻲ ﺧﻄﺮ و ﭘﺮﻳﺰﻫﺎﻱ ﺻﻨﻌﺘﻲ اشاره داشت که همگی در تاسیسات برقی ساختمان به کار می‌روند.
مراحل طراحی تاسیسات برقی
- تهیه نقشه های سیستم روشنایی
- تهیه نقشه های سیستم پریز برق و برق رسانی و کابل کشی و اتصال زمین طبقات
- تهیه نقشه های سیستم شبکه کامپیوتری و UPS و رایزر دیاگرام های مربوطه
- تهیه نقشه های سیستم کابل کشی موتورخانه
- تهیه نقشه های مربوط به سیستم تلفن و رایزر دیاگرام های مربوطه
- تهیه نقشه های مربوط به سیستم صوتی و دوربین مدار بسته در طبقات مورد نیازو رایزر دیاگرام های مربوطه
- تهیه نقشه های سیستم اعلام حریق طبقات (آدرس پذیر) و رایزر دیاگرام های مربوطه
- ارائه دفترچه محاسبات تاسیسات الکتریکی
- تهیه نقشه رایزردیاگرام سیستم توزیع برق
- تهیه نقشه دیاگرام سیستم ارتباطات داخلی
- تهیه نقشه دیاگرام تک خطی تابلوهای توزیع برق
- جزئیات اجرای سیستم تاسیسات الکتریکی
برقکاری ساختمان
برقکاری ساختمان ، تمام کارهای مربوط به نصب سیستم‌های برقی، رفع ایرادات و نگهداری آنها در ساختمان‌های مسکونی می‌باشد. برقکاری ساختمان به دو بخش داخلی و خارجی دسته بندی می‌گردد.
قوانین در برقکاری ساختمان
- ظرفیت استاندارد فیوزها
فیوزها برای مصارف مختلف و دارای کاربردهای متفاوت نصب می شوند. لذا در زمان انتخاب فیوز با ظرفیت استاندارد و مناسب باید توجه داشت. برای مثال: فیوز روشنایی ۱۰ آمپر، فیوز پریزها ۱۶ آمپر، فیوز کنتور ۲۵ آمپر و فیوز اصلی ساختمان ۲۰ آمپر است.
- مکان وسایل برقی
یک برق کار ماهر اقدام به سیم کشی خواهد کرد. برای مثال: مکان هایی که قرار است جایگاه وسایلی همچون ماشین لباسشویی، یخچال، پکیج و هود باشد، می‌بایست به پریز دسترسی آسان داشته باشند.
- رعایت فواصل در سیم کشی
سیم ها باید با فاصله تعیین شده و مناسب از هم باشند. برای مثال: پریز ها از کف باید ۳۰ الی ۴۰ سانتی متر و فاصله کلیدها از کف باید ۱۱۰ الی ۱۲۰ سانتی متر باشد. همچنین آویزهای لامپ باید از سقف حدود ۳۰ الی ۵۰ سانتی متر فاصله داشته باشند.
- رعایت استاندارد سطح مقطع سیم ها
سطح مقطع سیم ها نیز دارای استاندارد است و این سطح مورد استفاده برای روشنایی، ۵/۱ میلی متر، سیم های پریز ۵/۲ میلی متر، سیم های اصلی برق ۴ میلی متر، سیم های کولر آبی ۵/۲ میلی متر و سیم های کولر آبی ۴ میلی متر باید باشد.
- انتخاب انشعاب های مناسب
یک متخصص برق به خوبی آگاه است که به ظرفیت انشعاب کنتور توجه کافی داشته باشد چرا که در صورت افزایش ناگهانی بار الکتریکی در منازل مسکونی، ولتاژ برق افت پیدا خواهد کرد و یا وسایل حفاظتی قطع خواهند شد.
تعداد انشعابات داخلی نیز می بایست به گونه ای باشد تا در صورت سوختن یک فیوز، برق کل ساختمان قطع نشود که این امر مستلزم افزایش تعداد انشعاب ها می باشد و همین امر ضریب اطمینان را بالا می برد.
در زمان نقشه کشی کلید و پریزها به چه نکاتی باید توجه کرد؟
- جعبه تقسیم را در معرض دید قرار ندهید زیرا زیبایی نمای داخل را از بین می برد. اما در صورت اجبار می توان آن را در ارتفاع ۳۰ الی ۵۰ متری سقف تعبیه کرد.
- سیم های پریز تلفن باید درون لوله های مجزا قرار داده شوند.
- سیم هایی که برای تلوزیون و آنتن استفاده می شوند نیز باید در لوله مجزا و مستقیم قرار بگیرند.
- در برقکاری برای بیشتر مصارف، یک مسیر برای عبور سیم های برق در نظر گرفته می شود اما می توان برای وسایل پر مصرف مانند ماشین لباسشویی از تابلوی برق، یک خط جداگانه تا پریز لباسشویی کشیده شود و یک فیوز برای آن تعبیه گردد. برای انواع کولر نیز یک خط مستقیم با فیوز اجرا می شود.
- کابل ها و لوله های عبور آن ها در زیر گچ کاری قرار می گیرند، بنابراین باید یک تکه باشند.
- اگر قرار است سیم ها از کف ساختمان عبور کنند باید لوله های پلاستیکی یا فولادی مورد استفاده قرار گیرند.
- فیوزهای مینیاتوری نباید برای بیشتر از ۱۰ فیوز استفاده شوند.
- در مکان های مرطوب مانند حمام، کابل های برق به هیچ عنوان نباید در کف قرار گیرند.
- پریزهایی که در سرویس های بهداشتی تعبیه می شوند، باید دارای درپوش بوده و از آب دور باشند.
مراحل اجرای برقکاری ساختمان
برقکاری ساختمان دارای چندین مرحله به شرح زیر می باشد:
مرحله اول
- ترسیم نقشه کلیه سیستم روشنایی، صوتی، تلفن وغیره…
- تراز کردن قوطی کلیدها و مشخص کردن خط تراز
- مشخص کردن مسیر لوله ها و ایجاد شیار با استفاده از دستگاه شیار زن
- کندن محل قرارگیری قوطی کلیدها
- سوراخ کردن محل روشنایی در سقف
- نصب قوطی کلید بر روی دیوار
- فیکس کردن لوله پلیکا برای قسمت ورودی و خروجی لوله های داخل جعبه فیوز
- پوشش دادن کامل روی لوله پلیکاهای قرار داده شده در کف ساختمان
- نصب جعبه فیوز بر اساس مکان مشخص شده بر روی نقشه
مرحله دوم
- بریدن لوله های اضافی
- سیم گذاری داخل لوله پلیکا، البته فراموش نکنید انجام این کار می‌بایست براساس رنگ، قطر، جنس سیم ها و براساس استاندارد صورت پذیرد.
- کابل کشی برق از داخل جعبه فیوز و رد کردن آن از داخل سینی برق
- برقراری اتصالات در داخل قوطی کلید، جعبه فیوز، جعبه آنتن و تلفن
- قلع اندود کردن کلیه اتصالات و سرسیم ها
- عایق کاری اتصالات
- اجرای کابل کشی و روشنایی برق در بیرون از ساختمان
مرحله سوم
- مشخص کردن مسیر لوله ها و ایجاد شیار با استفاده از دستگاه شیار زن
- کندن محل قرارگیری قوطی کلیدها
- سوراخ کردن محل روشنایی در سقف
- نصب قوطی کلید بر روی دیوار
- فیکس کردن لوله پلیکا برای قسمت ورودی و خروجی لوله های داخل جعبه فیوز
- پوشش دادن کامل روی لوله پلیکاهای قرار داده شده در کف ساختمان
- نصب جعبه فیوز بر اساس مکان مشخص شده بر روی نقشه
فواصل استاندارد در برقکاری ساختمان
| فاصله مناسب کلیدها از کف ساختمان | بین ۱۱۰ تا ۱۲۰ سانتی متر |
| فاصله مناسب پریزهای برق، تلفن و آنتن از کف ساختمان | بین ۳۰ تا ۴۰ سانتی متر |
| فاصله مناسب قوطی‌ها از چارچوب | بین ۱۵ تا ۲۵ سانتی متر |
| فاصله مناسب گوشی آیفون از کف ساختمان | بین ۱۴۰ تا ۱۵۰ سانتی متر |
| فاصله مناسب جعبه فیوز از لوله‌های آب و گاز | ۱ متر |
| فاصله مناسب آویز لامپ از سقف | بین ۳۰ تا ۵۰ متر |
اصول برقکاری ساختمان
- نسبت قطر داخلی لوله به قطر دسته سیم‌ها حداقل باید ۱.۳ باشد.
- توجه داشته باشید که لوله‌ها در هنگام نصب باید خالی باشند.
- تنها با استفاده از لوله‌های فولادی یا پلاستیکی مدارهایی که در کف ساختمان قرار می‌گیرند باید صلب اجرا شوند.
- در طول هر قسمت از لوله کشی که بین دو جعبه تقسیم یا وسیله‌ای مشابه آن قرار دارد، نباید بیش از چهار خم ۹۰ درجه باشد.
- سیم‌های به کار برده شده در برقکاری ساختمان باید مقطعی تا حدود ۱۰ میلی متر مربع و از نوع تک مفتولی با عایق بندی PVC باشند.
- از پیچیدن سیم‌ها به دور هم برای ایجاد اتصال الکتریکی خودداری کنید.
- از برقکاری روکار با استفاده از سیم‌های چند لایه خودداری کنید.
۱۶ مرحله انجام تاسیسات برق ساختمان
- تهیه نقشه: تهیه نقشه سیستم روشنایی ساختمان، سیستم صوتی و تصویری، آیفون، سوکت های برق، سیستم اطفاء حریق، برق اضطراری و موتورخانه
- اجرا کردن نقشه کشیده شده بر روی دیوارها
- تراز یا هم سطح کردن کلیدها و کشیدن خط تراز با شلینگ تراز یا تراز لیزی
- شیار زدن مسیر لوله ها
- کندن جای قوطی کلید
- کندن یا سوراخ کردن جای لامپ ها در سقف ساختمان
- نصب قوطی های کلید و پریز و …
- نصب لوله ها و ثابت کردن لوله های ورودی و خروجی از فیوز
- نصب لوله ها و ثابت کردن لوله های آنتن و تلفن
- اجرا و خم لوله های پریز ها و مکان های که لوله نیاز به خم شدن دارد به وسیله گرما، مشعل، فنر
- ساخت محافظی برای سینی های برق موجود بر روی داکت
- پوشاندن لوله های موجود در کف ساختمان
- نصب جعبه فیوز
- نصب جعبه آنتن، ماهواره، تلفن
- تامین ارتینگ ساختمان (راه اندازی چاه ارت)
- لوله گذاری فولادی آسانسور، موتورخانه و مکان های که در نقشه تعبیه شده اند
ابزارهای لازم در تاسیسات برق ساختمان
وسایل مرحله اول: اولین بخش ابزارهای تأسیسات برق ساختمان به کارهای کلی و مهمی مربوط می شود که زمینه و بستر لازم برای سیم کشی برق را فراهم می سازند، اقداماتی نظیر کنده کاری، برش زنی با تجهیزاتی مثل لیزر، شلنگ، دریل، قیچی کابل بری هیدرولیکی، لوله خم کن هیدرولیکی، لوله خم کن دستی، ریسمان رنگی تراز و ….
وسایل مرحله دوم: دومین بخش ابزارهای تأسیسات برق ساختمان مربوط به جزییات انجام کار است که ابزار های مختلفی در این قسمت مورد استفاده قرار می گیرند، برای مثال سیم لخت کن، فاز متر، سیم چین، انواع پیچ گوشتی چهار سو، پیکور، انبردست، گلند، چسب و …..
وسایل مرحله سوم: سومین بخش ابزارهای تأسیسات برق ساختمان به عنوان تکمیل کننده ی کار الکتریکی می باشد و وسایلی نظیر دستگاه های تست کننده ی نشتی های جریان، کلید ها، کابل شبکه، پِرس کابلشو، مولتی متر، فنر سیم کشی، در این بخش کاربرد زیادی دارند.
نکات اجرای تاسیسات برقی ساختمان
- آیفون و همچنین تابلوها در فاصله ی معینی ۱/۶۰ متری قرار بگیرند.
- لوله هایی که پشت کاشی ها قرار می‌گیرند را می‌بایستی شیار زنی کرد تا به کاشی نچسبد.
- پس از طی این مرحله نصب لوله ها می‌بایستی از ورود ضربه محافظت به عمل آورد یا از وارد شدن ملات به آن ها جلوگیری به عمل آورد.
- می‌بایستی تعداد خم های استاندارد ۹۰ درجه را در یک مسیر استفاده کرد و مورد بهره برداری قرار داد و اگر از چهار خم بیشتر گردید دیگر فنر رد نخواهد شد.
- بعد از قرارگرفتن لوله ها و همچنین لوله های خرطومی در موقعیت و محل مشخص شده باید توسط سیم مفتولی بسته شوند.
- در سقف های کاذب می‌بیستی لوله کشی و همچنین سیم کشی پس از کلاف کشی انجام گردد.
- لوله هایی هم که از کف سالن عبور کرده اند می‌بایستی با ماهیچه بتنی در مقابل ضربات محافظت شوند.
- تمامی کلید و پریزها را در مرحله آخر بعد از وصل کردن برق می‌بایستی تست کرد و باید توجه شود تست توسط فازمتر دقیق نیست چرا که ممکن است اصلا سیم نول قطع باشد.
- اتصالات لوله ها و لازم است توسط چسب به صورتی کاملا محکم به یکدیگر متصل شوند.
- برای اتصال دادن سیم برق از ترمینال استفاده گردد.
- در زمان شیار زدن هم می‌بایست دقت کرد که از وارد کردن ضربه به دیوارها امتناع کرد و از شیارزن برقی با دقت استفاده کرد.
مرحله اول (بعد از گچ و خاک):
۱ – دریافت نقشه برق ساختمان شامل سیستم‌های روشنائی، سیستم‌های صوتی، پریزهای برق، تلفن، آنتن، آیفون، فن کوئیل‌ها، اطفاء حریق، برق اضطراری و موتور خانه می‌باشد.
۲- اجرای نقشه تجهیزات روی دیوارهای ساختمان.
۳- کشیدن خطِ تراز بر روی دیوارها توسط شلنگ تراز یا تراز لیزری.
۴- شیار زدن مسیر لوله‌ها با دستگاه شیارزن.
۵- کندن محل قوطی کلیدها با دستگاه.
۶- سوراخ کردن روشنائی سقفی توسط دستگاه ( در مورد سقف کاذب، روی سقف ساپورت خورده و روی آن لوله نصب می‌شود).
۷- نصب قوطی کلید و پریز و … روی دیوار و تراز کردن دقیق آنها توسط تراز.
۸- جوشکاری و ساپورت زدن برای ثابت کردن لوله‌های پولیکا که برای ورودی و خروجی لوله‌های داخل جعبه فیوز آورده می‌شود.
۹- جوشکاری و ساپورت زدن برای ثابت کردن لوله‌های پولیکا که برای ورودی و خروجی لوله‌های داخل جعبه آنتن و تلفن آورده می‌شود.
۱۰- اجرای لوله گذاری پلیکا با استفاده از گرما و خم کاری توسط مشعل و فنر و آب بندی آن توسط چسب پولیکا.
۱۱- جوشکاری و ساخت ساپورت برای سینی برق بر روی داکت مشخص شده از روی نقشه (این سینی برق‌ها برای ورود کابل‌های برق، تلفن، آنتن، ماهواره و سایر تجهیزات الکتریکی مورد نیاز ساختمان استفاده می‌شود.
۱۲- پوشش کامل روی لوله پولیکا های که در کف ساختمان کار شده است. به این عملیات ماهیچه کشی می‌گویند که عبارت است از آماده کردن مخلوط ماسه و سیمان و ریختن آنها روی لوله‌های کف و مسطح کردن سطح ملات.
۱۳- نصب جعبه فیوز و تراز کردن آن در جاهای مشخص توسط نقشه.
۱۴- نصب جعبه آنتن و ماهواره و تلفن و تراز کردن آن در جاهای مشخص توسط نقشه.
۱۵- تامین ارتینگ ساختمان (نصب پلیت و سیم مسی و زغال و نمک برای راه اندازی چاه ارت و از آنجا به سینی برق و مصرف کننده‌ها)
۱۶- لوله فولاد گذاری در شرایطی که نقشه تعیین کرده است (در پارکینگ‌های اداری ها، روشنایی داخل چاهک آسانسور و روشنایی موتور خانه).
تمامی لوله‌های وارد شده به داخل قوطی‌ها، باید توسط کاغذ که به صورت هرم درآمده‌اند مسدود شوند تا از ورود گچ و سیمان به داخل لوله جلوگیری شود.
مرحله دوم (بعد از کف سازی و کاشی کاری و سفید کاری دیوار):
۱– تمیز کردن قوطی کلیدها و بریدن لوله‌های اضافی روی کار.
۲- اجرای عملیات سیم کشی داخل لوله پولیکا (رنگ سیم‌ها، قطر سیم‌ها(توسط مشاور داده می‌شود) و جنس سیم‌ها (توسط مشاور اعلام می‌شود) از روی استاندارد انتخاب می‌شود
۳- اجرای عملیات کابل کشی کابل شیلددار برای بلندگوها و از آنجا به ولوم‌های همان اتاق و سپس به فیش‌های پشت آمپلی فایرها.
۴- کابل کشی برق از داخل جعبه فیوز و رد کردن داخل سینی برق و بست زدن و از آنجا به زیر کنتور (درصورت داشتن دیزل ژنراتور این کابل‌ها داخل موتور خانه و وارد تابلوهای مخصوص خودش می‌شود.
۵- کابل کشی تلفن، آنتن ماهواره و آیفون از تابلوهای مخصوص خودشان و رد کردن داخل سینی مخصوص خودش و بست زدن کابل‌ها و از آنجا به تابلوهای مخصوص خودشان.
۶- اتصالات سر سیم‌ها در داخل قوطی کلید، جعبه فیوزها، روشنایی‌ها، جعبه آنتن، ماهواره، تلفن، اطفاء حریق و UPS نصب دستگاه‌های تغذیه UPS به شرکت‌های مسئول مرتبط می‌شود.
۷– قلع اندود کردن کل اتصالات و سر سیم‌ها توسط حوضچه قلع.
۸- عایق کاری اتصالات توسط وارنیش حرارتی (جایگزین لنت برق).
۹– اجرای کابل کشی مربوط به بیرون ساختمان و نصب نور افکن‌ها در نما.
۱۰- سربندی و نصب مغزی تمامی کلیدها و پریزها.
مرحله سوم (بعد از نقاشی و کف تمام شده):
۱- بستن مغزی کلید و پریز و تراز کردن آنها.
.۲- بستن ترمینال روی سر سیم‌ها.
۴- نصب دتکتورهای دود و شستی آنها روی محل‌های تعیین شده.
.۵- نصب فیوزها داخل جعبه فیوز و وایرشو زدن سرسیم‌ها و فیوز بندی آنها
۶- نصب آیفون تصویری، بستن سوکت‌ها و شستی‌های مربوط به آن.
۷- نصب آنتن مرکزی و سوئچینگ‌های مربوط به آن
۸- نصب سوئچینگ‌های ماهواره (نصب و راه اندازی ماهواره برعهده شرکت‌های مربوط می‌باشد)
۹- نصب چشم لایتینگ در راه پله و پارکینگ‌ها
۱۰- نصب چشم لایتینگ در سرویس‌ها برای هود مرکزی این چشم‌ها پس از عمل کردن به کنتاکتور و سپس کنتاکتور به سانتریفوژ فرمان داده و باعث تهویه سرویس‌ها می‌شود
۱۱- نصب نور مخفی‌های داخل سقف کاذب و کفی‌های روی سرامیک.
جمع بندی
در این مقاله سعی شده چگونگی طراحی تاسیسات ساختمانی به خصوص تاسیسات الکتریکی به طور کامل شرح داده شود. در ابتدا از اهمیت تاسیسات ساختمانی گفته شده و در ادامه هر یک از تاسیسات مکانیک و تاسیسات الکتریکی و روند اجرایی آن ها ذکر شده است. از آنجا که روند طراحی و اجرای آن از اهمیت بالایی برخوردار است جزییاتی که لازم است در حین طراحی و اجرا مد نظر قرار گیرد، به تفصیل آمده است. همچنین می توانید برای مطالعه دیگر مطالب مفید مربوط به قسمت تاسیسات ساختمانی به مقالات مرتبط زیر مراجعه نمایید.