درباره قوانین و مقررات ساختمان های بلند چه می دانید؟
در جامعه ی امروزی نیروی حاکم وظیفه دارد برای حفظ و ایجاد تعادل منطقی بین کاربران ساختمان
و سازندگان آن قوانینی را در این رابطه وضع کنند.
ایجاد قوانین و مقررات ساختمان های بلند به عنوان یک گام موثر در زمینه ی اعمال این قوانین
حاکمیتی به شمار می رود.
نکته ی قابل توجه ای که در ارتباط با قوانین و مقررات ساختمان ها وجود دارد این است که ضوابط
باید کاملا شفاف بوده و از قابلیت سنجش برخوردار باشد تا برای تولید واحدهای ساختمانی قابل
اجرا باشد.
این قوانین باید به عنوان تامین کننده ی آسایش شهروندان به کار بسته بشود.
در این میان ساختمان های بلند مرتبه به علت ویژگی های ذاتی نسبت به ساختمان های متعارف
از حساسیت بالایی برخوردار هستند.
با اضافه شدن طبقه ها مسلمان تراکم مصرف کنندگان نیز بیشتر می شود به همین دلیل است
که مسائل مربوط به ایمنی و رفاه ساختمان ها از اهمیت دو چندان برخوردار می شوند.
به همین علت است که در کشورهای پیشرفته مسئله ی وضع قوانین و مقررات ساختمان های بلند
به عنوان یک مسئله ی بسیار مهم و اساسی شناخته شده و از همین رو نهاد های نظارتی جامعه
در امور مدیریت ساخت و ساز نسبت به آن توجه زیادی مبذول داشته اند.
به عنوان مثال کشور ایالات متحده به شکل کاملا منظم و منسجم در هر کدام از ایالت های خود قوانین
و مقررات ساختمان های بلند را انتشار می دهد.
نهاد حاکمیتی و نظارتی که در کشور ایران بر امور قوانین و مقررات ساختمان های بلند نظارت دارد
سازمان ملی مقررات ساختمان است که این قوانین را تدوین می کند و سپس آن ها را به افراد شاغل
در زمینه ی ساخت و ساز ابلاغ می کند.
قوانین و مقررات ساختمان های بلند و ساختمان های معمول و متعارف می شود.
این سازمان قوانین مورد نظر را در قالب بیست و دو مبحث جداگانه از ضوابط و مقررات لازم الاجرا است
که طرح و اجرای ساختمان ها را مشخص می سازد.
مجموعه ی این قوانین در راستای مواردی مانند ایجاد رفاه و آسایش، امنیت و ایمنی ساختمان همچنین
امکان بهره برداری مطمئن برای ساکنین ساختمان ها فراهم بیاورد.
مبحث سوم در قوانین و مقررات ساختمان به عنوان یک مبحث مهم و کلیدی به شمار می رود.
این بخش به حفاظت و ایمنی ساختمان در مقابل آتش سوزی را مورد تاکید قرار داده است.
همان طور که مستحضرید آتش سوزی به عنوان یکی از جدی ترین خطرات در ارتباط با ساختمان ها
شناخته می شود.
در زمان آتش سوزی مسلما رفتار سازه ها نسبت به شرایط طبیعی کاملا متفاوت است.
آتش سوزی می تواند موجب کاهش مقاومت اجزای سازه ای ساختمان در برابر آتش سوزی شده و در
نتیجه ریسک فرو ریختن ساختمان را به دنبال داشته باشد.
با توجه به تجربه های گذشته در صورتی که در زمان طرح و اجرای سازه ها ملاحظات اساسی محافظت
از آتش سوزی انجام نگیرد مطمئنا خسارات جانی و مالی زیادی را به دنبال خواهد داشت.
حال توجه داشته باشید که این مسئله در ارتباط با ساختمان های بلند از اهمیت بالاتری برخوردار است.
به این ترتیب است که قوانین و مقررات ساختمان های بلند در کشورهای پیشرفته به عنوان یک بخش ویژه شناخته می شود.
این مورد کاملا عادی به نظر می رسد که با زیاد شدن تعداد طبقه ها در یک ساختمان مطمئنا احتمال
آتش سوزی نیز افزوده خواهد شد.
از طرف دیگر به علت تراکم ساکنین در این نوع ساختمان ها مسلما مدت زمان بیشتری برای امداد و نجات
و مهار آتش سوزی مورد نیاز است.
یکی از راه های مقرون صرفه و مطمئن برای حفاظت از ساختمان های بلند در برابر آتش سوزی استفاده
از پوشش های ضد آتش سوزی است که از پایه ی معدنی برخوردار هستند.
اجرای این مدل پوشش ها معمولا به شکل پاششی بر المان های سازه های فلزی انجام می شود.
وجود این پوشش ها باعث می شود که مقاومت ساختمان های بلند در برابر آتش سوزی به میزان قابل
ملاحظه ای افزایش پیدا کند.
این پوشش ها را معمولا از مواد مخصوص معدنی می سازند که در هنگام بروز آتش سوزی به عنوان یک
عایق کارآمد عمل کنند.
وجود این پوشش ها باعث می شود که نرخ نفوذ حرارت به المان های سازه ای به نحو قابل توجه ای
کمتر شود.
یکی از مهم ترین الزاماتی که در زمینه ی طرح و اجرای ساختمان ها وجود دارد محافظت از ساختمان ها
در برابر آتش سوزی است تا به این ترتیب بتوانند از ایجاد ضررهای مالی، جانی و منافع ملی پیشگیری کنند.
یکی از موضوعات بسیار مهم که در دهه های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است مهندسی ایمنی
در مقابل بروز آتش سوزی می باشد.
نکته ی قابل توجه اینکه علم فنی و تکنولوژی های ایمنی در برابر آتش سوزی در جهان به سرعت رشد می کند.
ساختمان های تازه ای که احداث می شود از نیازهای متعددی برخوردار هستند که این نیازها
در راستای هدف هایی مثل: کاربرد مواد پلیمری و کامپوزیت ها، مقاوم سازی، سبک سازی در حرکت است
همه ی موارد ذکر شده باعث خطر پذیری آتش سوزی در ساختمان ها می شوند.
با توجه به این موارد انتظار می رود که مراکز تحقیقات برای ایمنی ساختمان های بلند در مقابل
آتش سوزی تمهیداتی در زمینه ی ایمنی بیاندیشد.
انتظاراتی که در این زمینه وجود دارد ایحاد آیین نامه های تخصصی، استانداردها و دستورالعمل ها
همچنین از همه مهمتر تهیه ی مقررات است که باعث می شود در ساختمان ها نسبت به تامین ایمنی
در برابر آتش و رواج تکنولوژی های ایمنی در برابرآتش سوزی است.
همان طور که در ابتدا اشاره کردیم این انتظارات تا اندازه ی زیادی مبحث سوم قانون ملی مرتفع شده است
و در هر نوبت ویرایش جدید شاهد بهبود و ارتقای مقررات هستیم.