فهرست مطالب
۹-۲۲ ضوابط ویژه طراحی در برابر آتشسوزی
اختصاری علائم ۰ -۲۲-۹
T =دمای بتن یا فولاد، درجه سلسیوس
fct = مقاومت فشاری بتن در دمای T ،مگاپاسکال
fyt = تنش حد تسلیم فولاد در دمای T ،مگاپاسکال
λ۱ = ضریب کاهش مقاومت بتن تحت افزایش دمای T
λ۲= ضریب کاهش مقاومت فولاد تحت افزایش دمای T
ρ = درصد فولاد ستون خارج از محل وصله
گستره ۱-۲۲-۹
از آنجا که در هر ساختمان کلیه پیشبینیها و تمهیدات لازم جهت ایمنی ساکنان و متصرفان در برابر حریق باید فراهم گردد، ضروری است طراحی و ساخت ساختمانها به نحوی صورت گیرد که با توجه به کاربری، ابعاد و تعداد طبقات به مدت مناسبی در برابر حریق مقاومت نموده و از گسترش حریق به فضاها یا ساختمانهای مجاور جلوگیری شود. هدف از مطالب این فصل، ارائه حداقل ضوابط، ابعاد و مشخصات اجزای سازهای به منظور مقاومت در برابر حریق در مواردی می باشد که تمهیداتی همچون استفاده از مواد ضد حریق و اندودها و … به منظور ایجاد این مقاومت در ساختمان پیش بینی نشده باشد.
علاوه برمطالب این فصل ضروری است ضوابط مندرج در مبحث سوم مقررات ملّی ساختمان نیز رعایت شود.
۹-۲۲-۲ مدت زمان مقاومت در برابر حریق
حداقل زمان لازم برای تخلیه افراد و اشیاء مهم (مدت زمان مقاومت) بسته به عوامل زیر بین ۳۰ دقیقه تا۲۴۰ دقیقه انتخاب می شود.
ـ نوع کاربری ساختمان
ـ مشخصات هندسی ساختمان (تعداد طبقات و وسعت هر طبقه)
ـ میزان جمعیت ساکن در بنا
ـ نوع مصالح اجزای سازهای و غیر سازهای
ـ فاصله ساختمان از بناهای مجاور
ـ مشخصات تأسیسات مکانیکی و برقی و سیستمهای اعلام و اطفای حریق
مدت زمان مقاومت در برابر حریق نباید از مقادیر زیرکمتر در نظرگرفته شود:
ـ در ساختمانهای خصوصی۲ تا ۵ طبقه : ۶۰ دقیقه
ـ در ساختمانهای خصوصی۶ تا۱۰ طبقه : ۹۰ دقیقه
ـ در ساختمانهای خصوصی۱۱ تا۲۰ طبقه و با جمعیت کمتر از ۳۰۰ نفر:۱۲۰دقیقه
ـ در ساختمانهای عمومی یا ساختمانهای خصوصی با جمعیت بیش از ۳۰۰ نفر: ۱۵۰دقیقه
ـ در ساختمانهای ویژه (از نظر تمهیدات یا خدمت رسانی): ۲۴۰ دقیقه
۹-۲۲-۳ اثر تغییرات درجه حرارت بر مقاومت مصالح مصرفی
در بررسی عملکرد اجزای سازهای لازم است اثر تغییرات مقاومت بتن و فولاد برحسب افزایش درجه حرارت به شرح زیر منظور شود:
در جداول ۹-۲۲-۱ و ۹-۲۲-۲ تغییرات متوسط مقاومت بتن و فولاد برحسب تغییرات دما ارائه شده است.
بتن ۱-۳-۲۲-۹
مقدار مقاومت فشاری بتن در دمای T درجه از رابطه (۹-۲۲-۱ (تعیین میشود:
مقادیر λ۱ به ازای دماهای مختلف از جدول ۹ -۲۲-۱ تعیین میگردد.
فولاد ۲-۳-۲۲-۹
مقدار تنش حد تسلیم فولاد در دمای T درجه از رابطه (۹ -۲۲-۲ (تعیین میشود:
مقادیر λ۲ به ازای دماهای مختلف برای فولاد نرمه و فولاد سخت از جدول ۹-۲۲-۲ تعیین می گردد.
ملاحظات طراحی ۴-۲۲-۹
طراحی اجزای بتن آرمه در مقابل حریق در حالت حدی نهایی مقاومت انجام می گیرد. اثر افزایش درجه حرارت ناشی از حریق به دو طریق (الف) و (ب) این بند در محاسبات مطرح میشود:
الف) افزایش درجه حرارت یکنواخت در یک عضو یا جمعی از اعضای سازهای و اثرات انبساط حاصله در توزیع نیروهای داخلی سیستمهای نامعین
ب) اثر گرادیان حرارتی (اختلاف درجه حرارت) در اجزای بتنی و تغییر شکلهای حاصله که باعث ایجاد نیروهای داخلی در اعضاء میشود.
ستونها ۱-۴-۲۲-۹
در ستون های ساختمانهای با مدت زمان مقاومت در برابر حریق ۹۰ دقیقه یا بیشتر، ملاحظات زیر باید رعایت شود. در صورت پیشبینی پوششهای ضد حریق روی اجزای ساختمان میتوان در محدودیتهای ذکر شده تجدید نظر نمود:
ـ لاغری ستون ها مطابق رابطه ۹-۲۲-۳ محدود می گردد.
ـ درصد فولاد ستونها (غیر از محل وصلهها) مطابق رابطه (۹-۲۲-۴ محدود میشود.
ـ میلگردهای طولی باید در امتداد وجوه ستون توزیع شده و میلگردهای عرضی نیز در محیط و سطح میانی مقطع توزیع شوند.
ـ برای محصور کردن بتن و آرماتورهای طولی نباید فقط به خاموتهای محیطی اکتفا شود، بلکه باید سنجاقها و خاموتهای میانی نیز به طور همزمان در آنها به کار برده شود.
ضوابط هندسی الزامی ستونها در جدول ۹-۲۲- ۳ ارائه شده است.
تیرها ۲-۴-۲۲-۹
– ضوابط هندسی الزامی تیرها در جدولهای ۹-۲۲-۴ و۹-۲۲-۵ ارائه شده است.
– میلگردهای طولی باید در عرض تیر توزیع شده و میلگردهای عرضی نیز علاوه بر خاموت خارجی در بخش میانی مقطع تعبیه گردند.
دالها ۳-۴-۲۲-۹
ضوابط هندسی الزامی دالها در جدولهای ۹-۲۲-۶ و ۹-۲۲-۷ ارائه شده است.
