فهرست مطالب
۹-۲۱ مهار و وصله آرماتور
علائم اختصاری ۰-۲۱-۹
AS = سطح مقطع یک میلگرد، میلیمتر مربع
Atr= سطح مقطع کل آرماتور عرضی قرارگرفته با فاصله S از یکدیگر در امتداد عمود برسفرهمیلگردهایی که مهار یا وصله میشوند، میلیمترمربع
bw =پهنای جان یا قطر مقطع مدور، میلیمتر
c =پوشش بتن روی میلگرد و یا فاصله مرکز تا مرکز میلگردها از یکدیگر، میلیمتر
d =فاصله دورترین تار فشاری تا مرکز سطح آرماتور کششی، میلیمتر
db =قطر اسمی میلگرد، میلیمتر
fc =مقاومت فشاری مشخصه بتن، مگاپاسکال
fcd = مقاومت محاسباتی بتن که برابر است با f cϕc ،مگاپاسکال
fy =مقاومت مشخصه فولاد (fyk)، مگاپیکسل،که برای تسهیل کار در این فصلحرف k در زیرنویس حذف شده است.
fyd = مقاومت محاسباتی فولاد که برابر است با φsfy، مگاپاسکال
h = ارتفاع کل عضو، میلیمتر
k۱ = ضریب پوشش بتن برای محاسبه طول گیرایی میلگردهای قلاب دار
k۲ = ضریب میلگردهای عرضی برای محاسبه طول گیرایی میلگردهای قلابدار
Ktr= ضریب میلگردهای عرضی در محاسبه طول گیرایی میلگرد کششی
la =طول گیرداری اضافه در تکیهگاه یا در نقطه عطف، میلیمتر
ld =طول گیرایی میلگرد کششی، میلیمتر
ldc =طول گیرایی میلگرد فشاری، میلیمتر
ldh =طول گیرایی میلگرد قلابدار در کشش، میلیمتر
Mr= لنگر خمشی مقاوم مقطع، نیوتن ـ میلیمتر
n = تعداد میلگردهایی که در یک محل مهار و یا وصله میشوند.
S =فاصله بین خاموتها، میلیمتر
Vr= نیروی برشی مقاوم مقطع، نیوتن
Vu= نیروی برشی نهایی در مقطع، نیوتن
βb = نسبت سطح مقطع آرماتور قطع شده به سطح مقطع کل آرماتور کششی در مقطع
φc= ضریب جزئی ایمنی بتن
φs= ضریب جزئی ایمنی فولاد
گستره ۱-۲۱-۹
۹-۲۱-۱-۱
ضوابط این فصل باید برای تأمین مهار میلگردهـای آجدار در بتن و چگونگی وصله آنها به یکدیگر در تمامی قطعات بتن آرمه رعایت شوند.
۹-۲۱-۱-۲
ضوابط این فصل تمامی میلگردها را که بطور عمده تحت اثر بـارهای استاتیک قرار داشته و یا ساختمانهای با شکلپذیری کم که تحت اثر بارهای جانبی زلزله قرار میگیرند را شامل میشود. ساختمانهایی که بطور عمده تحت اثر بارهای دیـنـامـیک قرار میگیرند، مشمول مقررات این فصل نمیشوند. برای ساختمانهای با شکلپذیری متوسط و زیاد که تحت اثر بارهای جانبی زلزله قرار میگیرند باید علاوه بر ضوابط این فـصل، ضوابط اضافی فصل بیست و سوم نیز رعایت شوند.
مهار میلگردها ۲-۲۱-۹
کلیات ۱-۲-۲۱-۹
۹-۲۱-۲-۱-۱
در تمامی قطعات بتن آرمه نیروهای کششی یا فشاری موجود در میلگردها در هر مقـطع باید به وسیله مـهـار میلـگردها در دو سـمـت آن مقطع به بتن منتقل گردد. مهار میلگردها در بتن به یکی از سه طریق (الف) تا (پ) این بند و یا با ترکیبی از آنها امکانپذیر است:
الف) پیوستگی موجود بین بتن و آرماتور در سطح جانبی آرماتور
ب) ایجاد قلاب استاندارد در انتهای میلگرد
پ) به کارگیری وسایل مکانیکی در طول میلگرد
۹-۲۱-۲-۱-۲
برای مهار میلگردهای کششی به وسیله قلاب، انتهای میلگردها خم شده و به صورت قلاب درآورده می شود. برای انتقال نیروی Abfy از میلگرد به بتن ایجاد قلاب به تنهایی کافی نیست و باید علاوه بر آن طول اضافی مستقیم میلگرد از انتهای آزاد میلگرد تا شروع قلاب در بتن وجود داشته باشد. حداقل این طول اضافی بعلاوه شعاع قلاب انتهایی آن بعـلاوه قـطـر میلگرد، که برای انتقال نیروی Abfy لازم است. «طول گـیرایی میلگرد قلابدار» نامیده میشونـد. ضوابـط مربوط بـه تأمین طول گیرایی میلگردهای قلابدار در کشش در بند ۹-۲۱-۲-۷ داده شده‌اند. قلابها برای مهار آرماتور فشاری موثر نیستند.
۹-۲۱-۲-۱-۳
استفـاده از هرگونه وسیله مکانـیکی که بتواند بدون ایجاد خسارت به بتن نیروی مقاومت میلگردها را به بتن منتقل نماید، مجاز است. اطمینان از توانایی مناسب وسیله مکانیکی در انتـقال نـیرو باید از طریق آزمایش و یا روش محاسباتی شناخته شده، حاصل شود.
۹-۲۱-۲-۲ قلابهای استاندارد
در این مبحث هریک از خمهای مشروح زیر قلاب استاندارد تلقی میشود:
الف- میلگردهای اصلی
– خم نیم دایره (قلاب انتهایی ۱۸۰ درجه) به اضافه حداقل ۴db طول مستقیم ولی نه کمتر از ۶۰ میلیمتر در انتهای آزاد میلگرد
– خم ۹۰ درجه (گونیا) به اضافه طول مستقیم برابر حداقل ۱۲db در انتهای آزاد میلگرد
ب ـ برای میلگردهای تقسیم و خاموت ها
– خم ۹۰ درجه (گونیا) به اضافه حداقل 6db طول مستقیم ولی نه کمتر از۶۰ میلیمتر در انتهای آزاد میلگرد، برای میلگردهای به قطر۱۶ میلیمتر و کمتر
– خم۹۰ درجه (گونیا) به اضافه حداقل 2db طول مستقیم در انتهای آزاد میلگرد، برای میلگردهای به قطر بیشتر از۱۶ میلیمتر و کمتر از۲۵ میلیمتر
– خم ۱۳۵ درجه (چنگک) به اضافه حداقل انتهای آزاد میلگرد ۶db طول مستقیم ولی نه کمتر از۶۰ میلیمتر در
۹-۲۱-۲-۳ حداقل قطر خم ها
الف- قطر داخلی خم ها به جز برای خاموتهای با قطر کمتر از ۱۶ میلیمتر نباید از مقادیر مندرج در جدول ۹-۲۱-۱ کمتر اختیار شود:
* برای خم کردن میلگردهای به قطر ۳۶ میلیمتر و بیشتر و با زاویه بیشتر از ۹۰ درجه به روشهای خاصی نیاز است.
ب- قطر داخلی خمها برای خاموتهای به قطر کمتر از ۱۶ میلیمتر نباید کمتر از 4db اختیار شود.
۹-۲۱-۲-۴ طول گیرایی میلگردهای کششی
۹-۲۱-۲-۴-۱
طول گیرایی یک میلگرد در کشش، ld ،باید حداقل برابر با مقدار حاصل از رابطه (۹-۲۱-۱) در نظر گرفته شود، در هرحال کمتر از ۳۰۰ میلیمتر اختیار نشود.
۹ -۲۱ مهار و وصله آرماتور
c+ktr/db نبایستی بیش از ۵/۲ درنظر گرفته شود.
الف- ضریب α ،یا ضریب موقعیت میلگردها، برای مـیلـگردهای افقی که حداقل ۳۰۰ میلیمتر بتن تازه در زیر آنها، در ناحیه طول گیرایی، ریخته می شوند برابر با ۱/۳ و برای سایر میلگردها برابر با یک است.
ب- ضریب β ، یا ضریب اندود میلگرد، برای میلگردهایی که با ماده اپوکسی اندود شده اند و در آنها ضخامت پوشش بتنی روی میلگرد کمتر از ۳db و فاصله آزاد میلگردها کمتر از ۶db است، برابر با ۱/۵ و برای سایر میلگردهایی که با ماده اپوکسی اندود شده اند برابر ۱/۲ و برای میلگردهایی که اندود اپوکسی نشده‌اند برابر با یک است.
لازم نیست حاصلضرب α و β بیشتر از ۱/۷ در نظر گرفته شود.
پ- ضریب γ یا ضریب قـطر میلگـرد برای میلگردهای با قطر کمتر و یا مساوی ۲۰ میلیمتر برابر با ۰/۸ و برای میلگردهای با قطر بیش از ۲۰ میلیمتر برابر با یک است.
ت-ـ ضریب λ یا ضریب نوع بتن، برای بتن های سبک برابر ۱/۳ و برای بتن‌های معمولی برابر با یک میباشد.
ث-ـ ضریب c یا ضریب فاصله میلگردها از یکدیگر و از رویه قطعه برابر با کوچکترین دو مقدار فاصله مرکز میلگرد از نزدیکترین رویه بتن و نصف فاصله مرکز تا مرکز میلگردهایی است که در یک محل قطع و یا وصله میشوند.
ج- ضریب ktr ، ضریـبـی است که با تـوجـ۰ ه به مقدار آرماتور عرضی موجود در طول گیرایی از رابطه (۹-۲۱-۲) به دست می‌آید:
در این رابطه n تعداد میلگردهایی است که در یک محل مهار و یا وصله میشوند.
برای سهولت در محاسبات، چنانچه فاصله آزاد میلگردها و پوشش روی آنها کمتر از db نباشد و حداقل آماتور برشی مطابق رابطه (۹-۱۵-۱۳) در ناحیه طول گیرایی به کار برده شده باشد و یا اینکه فاصله آزاد میلگردها کمتر از ۲db و پوشش روی آنها کمتر از db نباشد c+ktr/db را می توان برابر با ۱/۵ در نظر گرفت.
۹-۲۱-۲-۵ طول گیرایی میلگردهای فشاری
۹-۲۱-۲-۵-۱
طول گیرایی یک میلگرد در فشار، باید حداقل برابر بزرگترین مقدار دو رابطه (9-21-3) و (۹-۲۱-۴) در نظر گرفته شود. در هرحال کمتر از ۲۰۰ میلیمتر اختیار نشود.
۹-۲۱-۲-۶ طول گیرایی در گروه میلگردها
۹-۲۱-۲-۶-۱
طول گیرایی گروه میلگردهای سه‌تایی و چهارتایی در کشش یا فشار باید به ترتیب ۱/۲ و ۱/۳۳ برابر طـول گیـرایـی یـک میلگرد تنها در نظر گرفته شود. برای گروه میلگردهای دوتایی افزایش طول گیرایی الزامی نیست.
۹-۲۱-۲-۶-۲
برای تعیین طول گیرایی یک میـلـگرد در گروه میـلگردها ضرایب بکار برده شده رابطه ۹-۲۱-۱ باید براساس قطر میلگرد فرضی با مقطع معادل گروه میلگردها اختیار شوند.
۹-۲۱-۲-۷ طول گیرایی میلگردهای قلابدار در کشش
۹-۲۱-۲-۷-۱
طول گیرایی یک میلـگرد قلابـدار در کشش، ldh، باید حداقل برابر مقدار رابطه ۹-۲۱-۵ در نظر گرفته شود. مقدار ldh در هیچ حالت نباید کمتر از ۸db و یا ۱۵۰ میلیمتر اختیار گردد.
برای تعیین ضرایب β و λ به بند ۹-۲۱-۲-۴-۱ مراجعه شود.
ضریب k۱ در تمامی موارد برابر با یک منظور میشود مگر در مواردی که در قلابهای با خم ۱۸۰ درجه پوشش بتنی روی قلاب، در امتداد عـمـود بر صفحه قلاب، مساوی یا بیشتر از ۶۵ میلیمتر و در قلابهای با خم ۹۰ درجه پوشش بتن روی قلاب در امتداد عمود بر صفحه قلاب و پوشش در صفحه قلاب به ترتیب مساوی یا بیشتر از ۶۵ و۵۰ میلیمتر باشد. در این موارد ضریب k۱ را میتوان برابر با ۰/۷ منظور کرد.
ضریب k۲ در تمامی موارد برابر یک منظور می شود مگر در مواردی که میلگردها در طولگیرایی با خاموت های با فاصله ای مساوی یا کمتر از ۳db محصور شده باشند، در این موارد ضریب k۲ را می توان ۰/۸ منظور کرد.
۹-۲۱-۲-۷-۲
در انتهای غیرممتـد یـک عضو که در آن برای مهارکردن میلگرد از قلاب استفاده شـده است در صورتی که پوشش بتنی روی میلگرد در هر دو جهت، بالا و پایین و عمود بر صفحه قلاب، کمتر از ۶۵ میلیمتر باشد باید میلگرد در طول گیرایی با خاموتهایی به فاصله کمتر از ۳db از یکدیگر محصور شود.
۹-۲۱-۲-۸ اضافه آرماتور
۹-۲۱-۲-۸-۱
در مواردی‌که آرماتور بکار رفته در مقطع بیشتر از آرماتور لازم براساس تحلیل سازه می باشد، میتوان از روابط ۴-۲۱-۹ ، ۳-۲۱-۹ ، ۱-۲۱-۹ و ۵-۲۱-۹ را در نسبت مقدار آرماتور لازم به مقدار آرماتور مصرفی ضرب نمود. این ضریب در مورد ساختمانهای با شکلپذیری زیاد (فصل بیست و سوم) باید برابر یک منظور گردد.
۹-۲۱-۳ ضوابط مهار آرماتورهای خمشی
کلی ضوابط ۱-۳-۲۱-۹
۹-۲۱-۳-۱-۱
آرماتور کششی در قطعات خمشی را میتوان با رعایت محدودیتهای بند ۹-۲۱-۳-۱-۵ در ناحیه بتن کششی مهار نمـود و یا در جان تیر خم کرده و در سمت مقابل قطعه مهار کرد. این آرماتور را میتـوان در سمـت مـقابل قطعه به عنوان آرماتور کششی یا فشاری مورد استفاده قرار داد.
۹-۲۱-۳-۱-۲
در قطعات خمشی مقاطع بحرانی که در دو سمت آنها کافی بودن مهار آرماتور باید بررسی شود، به شرح (الف) و (ب) این بند میباشد.
الف- مقاطع دارای بیشترین تنش
ب- مقاطعی که در آنها، در طول دهانه قطعه، آرماتور قطع یا خم میشود.
در این قطعات در مقاطع مجاور تـکیـه گـاههای ساده و مقاطع نقاط عطف منحنی تغییر شکل ضوابط بند ۹-۲۱-۳-۲-۳ نیز باید رعایت شوند.
۹-۲۱-۳-۱-۳
میلگردها باید از محل مقطعـی که وجـودشان دیگر برای تحمل خمش لازم نیست بطول حداقل برابر با d یا 12db ،هرکدام بزرگترند، ادامه داده شوند. رعایت این ضابطه در انتهای عضو با تکیهگاه ساده و یا انتهای آزاد عضو طرهای الزامی نیست.
۹-۲۱-۳-۱-۴
در مواردی که تعدادی از میلگردها قطع یا خم میشوند، آن دسته از میلگردها که ادامه پیدا میکنند باید از مقطعی که میلگردهـای قـطـع یا خم شده وجودشان دیگر برای تحمل خمش ضروری نیست، بطول حداقل برابر با طول گیرایی، ld ،ادامه داده شوند.
۹-۲۱-۳-۱-۵
آرماتور خمشی را نمی تـوان در ناحیه بـتن کششی قطع کرد مگر آنکه یکی از شرایط (الف) تا (پ) این بند تأمین باشد:
الف) مقدار Vr، در محل قطع آرماتور به اندازه حداقل پنجاه درصد بیشتر از مقدار Vu باشد.
ب ـ در انتهای میلگردهای قـطع شده در ناحیه ای به طول حداقل ۰/۷۵d آرماتور عرضی اضافه بر آنچه برای تـحـمـل بـرش یا پیچش لازم است، تأمین گردد. سطح مقطع آرماتور عرضی اضافی لازم باید حداقل برابر با (۰/۳۷۵bw s/fyd) باشد و فاصله میلگردهای عرضی از یکدیگر در این ناحیه بیشتر از d/8βb نباشد.
پ) مقدار آرماتوری که ادامه پیدا مـی‌کند حداقل دو برابر مقدار مورد نیاز در مقطع باشد و مقدار Vr، در محل قطع آرماتور به اندازه حداقل سی و سه درصد بیشتر از مقدار Vu باشد.
۹-۲۱-۳-۱-۶
در قطعات خمشی که در آنها تنش در آرماتور کششی مستقیماً متناسب با لنگر خمشی نیست، مانند شالوده های با مقطع متغیر، پلکانی و یا باریک شونده و همچنین نشیمن گاه‌ها، اعضای خمشی با ارتفاع زیاد، تیرهای عمیق، و یا اعضایی که در آنها آرماتور کششی موازی سطح بتن فشاری نیست، باید مهار میلگردهای کششی در مقاطع مختلف کنترل شود.
۹-۲۱-۳-۲ ضوابط خاص مهار آرماتور خمشی مثبت
۹-۲۱-۳-۲-۱
حداقل یک سـوم آرماتور خمشی مثبت، در قطعات با تکیهگاه ساده، و یک چهارم آرماتورخمشی مثبت، در قطعات یکسره، باید در طول وجهی از قطعه که در آن قرار گرفته‌اند تا روی تکیهگاه ادامه داده شوند. در تیرها این میلـگردها باید به اندازه حداقل ۱۵۰ میلیمتر در داخل تکیهگاه ادامه یابند.
۹-۲۱-۳-۲-۲
در قطعات خمشی که به عنوان عضوی از یک سیستم اصلی در مقابل بارهای جانبی به کار برده شده‌اند، آن گروه از آرماتور خمشی مثبت که بر طبق بند ۹-۲۱-۳-۲-۱ تا روی تکیهگاه ادامه می‌یابد باید بطور کامل در تکیهگاه مـهـار شود به طـوری که آرماتور بتواند در مقطع بر تکیهگاه به تنش جاری شدن، fy ، برسد.
۹-۲۱-۳-۲-۳
در قطعات خمشی در مقاطع مجاور تکیه‌گاه‌های ساده و یا مقاطع نقاط عطف منحنی تغییرشکل، قطر مـیلـگـردهای خمشی مثبت باید چنان باشد که طول گیرایی آنها در رابطه (۹-۲۱-۶) صدق کند:
la، در مواردی که رابطه در محل نقطه عطف بررسی می شود، باید برابر با d یا ۱۲db هر کدام بزرگبرند، در نظر گرفته شود.
در مواردی کـه آرماتور خمـشـی مثبـت در تکیهگاه سـاده به قلاب استاندارد یا وسایل مکانیکی معادل قلاب استاندارد، که فراتر از محور تکـیه‌گـاه شروع شده باشد، ختم میشود، بررسی رابطه ۶-۲۱-۹ الزامی نیست.
در تکیه‌گاههایی که آرماتور خمشی مثبـت در داخل بتن فشاری ناشی از عکسالعمل فشاری تکیهگاه محصور شده بـاشد، مقدار Mr/Vu در رابطه (۹-۲۱-۶) را میتوان به اندازه یکسوم افزایش داد.
۹-۲۱-۳-۳ ضوابط خاص مهار آرماتور خمشی منفی
۹-۲۱-۳-۳-۱
آرماتور خمشـی منفی در قطعات خمشی یکسره، گیردار، طره و یا تمامی قطعات قاب‌های پیوسته باید با یکی از روشهای گفته شده در بند ۹-۲۱-۲-۱-۱ در تکیه گاه‌ها مهار شوند.
۹-۲۱-۳-۳-۲
حداقل یـک سوم آرماتور خمشی منفی موجود در تکیهگاه یک عضو خمشی باید تا محل نقطـه عـطف منحنی تغییرشکل عضو ادامه داده شده و از این محل به اندازه حداقل ۱۲db ،d و یک شانزدهم طول دهانه خالص، هرکدام بزرگتر است، فراتر برده شود.
۹-۲۱-۳-۴ ضوابط خاص مهار آرماتور عرضی در جان قطعات خمشی
۹-۲۱-۳-۴-۱
آرماتور عرضی در جان قطعات خمشی باید تا حدی که پوشش بتنی آرماتور و یا نزدیکی سایر آرماتورها اجازه میدهـد، نزدیک به دو وجه فشاری و کششی عضو در مقطع قرار داده شود.
۹-۲۱-۳-۴-۲
دو انتهای آرماتور عرضی تک شاخه‌ای و آرماتور به شکل U تکی و یا مکرر باید به یکی از طرق (الف) و (ب) این بند مهار شوند:
الف) برای میلگردهای به قطر کوچکتر از ۱۶ میلیمتر و برای میلگردهای با قطر ۱۶ تا ۲۵ میلیمتر از رده ۳۴۰ S یا رده پایین‌تر، باید از قلاب استاندارد استفاده شود. قلاب باید حداقل یک میلگرد طولی را در برگیرد.
ب ـ برای میلگردهای با قطر ۱۶ تا ۲۵ میلیمتر از رده۴۰۰ S و بالاتر، باید علاوه بر استفاده از قلاب استاندارد که حداقل یک میلگرد طولی را در برگرفته باشد، طول گیرایی به اندازه دو سوم طول گیرایی میلگرد قـلابـدار (ضوابط بند۹- ۲۱-۲-۷) نیز تأمین شود. طول گیرایی میلگرد قلابدار از محل وسط ارتفاع موثر مقطع اندازهگیری میشود.
۹-۲۱-۳-۴-۳
دربین دو انتهای مهار شده خاموتهای به شکل U تکی و یا مکرر، در هر خم واقع در ناحیه پیوسته خاموت باید حداقل یک آرماتور طولی محصور شده باشد.
۹-۲۱-۳-۴-۴
میلـگردهای طـولی خـم شده که به عنوان آرماتور برشی مورد استفاده قرار میگیرند اگر به ناحیه بتن کششی بـرده شـونـد باید بصورت آرماتور کششی مورد استفاده قرار گیرند و اگر به ناحیه فشاری برده شوند باید برطبق ضوابط مهار میلگردها در این ناحیه مهار شوند.
در این میلگردها طول گیرایی از محل وسط ارتفاع موثر مقطع، d/2 اندازهگیری میشود.
۹-۲۱-۳-۴-۵
در زوج خـامـوت‌های U شـکـل که با وصـله پوششی، یک خاموت بسته میسازند،
باید طول پوشش برابر با حداقل ۱/۳ld رعایت شود. در این خاموتها، چنانچه مقدار Abfy هر شاخه کمتر از ۴۰ کیلونیوتن و ارتفاع مقطع عضو بیشتر از ۴۵۰ میلی متر باشد، می توان طول پوشش را کمتر از ۱/۳ld در نظر گرفت مشروط بر آنکه هر شاخه از U تا وجه مقابل ادامه داده شود.
۹-۲۱-۴ وصله میلگردها
۹-۲۱-۴-۱ ضوابط کلی
۹-۲۱-۴-۱-۱
وصله میلگردها به یکدیگر به یکی از چهار طریق (الف) تا (ت) این بند و یا ترکیبی از آنها مجاز است:
الف- وصله پوششی: کـه بـا مجـاور هـم قرار دادن دو میلگرد در قسمتی از طولشان عملی میشود.
طـولـی که دو میـلـگرد باید در مـجـاور هم قرار داده شونـد، «طول پوشش» نامیده میشود.
ب- وصله جوشی: که با جوش دادن دو میلگرد به یکدیگر انجام میشود.
پ- وصله مکانیکی: که با بکارگیری وسایل مکانیکی خاص حاصل میشود.
ت- وصله اتکایی: که با بر روی هم قرار دادن دو انتهای میلگردهای فشاری عملی میگردد.
۹-۲۱-۴-۱-۲
وصله پوششی، تنها در مورد میلگردهای با قطر کمتراز ۳۶ میلیمـتر مجـاز میباشد.
۹-۲۱-۴-۱-۳
وصلـه پوششی برای گروه میلگـردها، به عنوان یک مجموعه میلگرد، مجاز نیست.
اما هریک از میـلـگردها را میتوان جداگانه با وصله پوششی بهم متصل نمود. در این حالت نواحی وصله میلگردهای مختلف نباید با هم تداخل داشته باشند.
۹-۲۱-۴-۱-۴
طول پوشش لازم برای وصلـه پوششی هر دو میلگرد در گروه میلگردها باید براساس طول پوشش لازم بـرای هریک از مـیـلـگـردها تعیین شود و در آن ضوابط بند ۹-۲۱-۲-۶ نیز رعایت شود.
۹-۲۱-۴-۱-۵
در اعضای خمشی فاصله محور تا محور دو میلگرد که با وصله پوششی بهم متصل میشوند نباید بیشتر از یک پنجم طول پوشش لازم و یا بیشتر از ۱۵۰ میلیمتر باشد. در سایر اعضا این فاصله نباید بزرگتر از ۵ برابر قطر میلگرد کوچکتر باشد.
محل وصله غیر تماسی باید با میلگردهای عرضی عمود بر میلگردهای وصله شونده محصور گردد.
۹-۲۱-۴-۱-۶
وصله جوشی میلگردها باید به صورت یکی از روشهای اتصال جوشی نوک به نوک خمیری (جوش الکتریکی تماسی) یا اتصال جوشی ذوبی با الکترود (جوش با قوس الکتریکی) انجام شود. مقاومت این وصلهها در کشش باید حداقل برابر با ۱/۴۷Abfyd باشد، مگر آنکه الزامات بند ۲-۲-۴-۲۱-۹ تامین شده باشد.
اتصال جوشی نوک به نوک خمیری فقط در شرایط کارخانه‌ای و در صورتی مجاز است که قطر میلگردها از ۱۰ میلیمـتر برای فولادهای گرم نورد شده یا ۱۴ میلیمتر برای فولادهای سرد اصلاح شده کمتر نباشد، و نسبت سـطـح مقطع دو میلگرد وصله شونده از ۱/۵ تجاوز نکند.
اتصال جوشی ذوبی با الکترود در صورتی مجاز است که برای هر نوع فولاد، مطابق مبحث دهم مقررات ملّی ساختمان، از الکترود و روش جوشکاری مناسب آن استفاده شود.
اتصال جوشی ذوبی با الکترود بهطور معمول به یکی از روشهای (الف) تا (پ) این بند انجام میپذیرد:
الف- اتصال جوشی پهلو به پهلو با جوش از یکرو یا دورو، که فقط برای میلگردهای گرم نورد شده با قطر ۶ تا ۳۶ میلیمتر مجاز است. در این روش طول نوار جوش از یکرو نباید از ۱۰ برابر قطر میلگرد کوچکتر، کمتر باشد و طول نوار جوش دورو نباید از ۵ برابر قطر میلگرد کوچکتر، کمتر اختیار شود.
ب- اتصال جوشی با وصله یا وصلههای جانبی اضافه با جوش از یکرو یا دورو، فقط برای میلگردهای گرم نورد شده مجـاز است. حـداقـل طول نوار جوش برای اتصال هر میلگرد به وصله یا وصلهها مشابه اتصال جوشی پهلو به پهلو است.
پ- اتصال جوشی نوک به نوک با پشت بند با آمادگی یا بدون آمادگی سر میلگردها، که طول پشت بند نباید کمتر از ۳ برابر قطر میلـگردهـا برای فـولادهای گرم نورد شده یا ۸ برابر قطر میلگردها برای فولادهـای سرد اصلاح شده اختیار شـود. فاصله دو سر میلـگردهای وصله شونده از هم در حالت با آمادگی ۳ میلیمتر و در حالت بدون آمادگی باید معادل نصف قطر میلگردها باشد. در مـورد فـولادهـای سرد اصلاح شـده آماده کردن سر هر دو میلگرد الزامی است. در صورتی که میلگردهای وصله شونده در وضعیت قائم یا نزدیک به قائم قرار گیرند، آماده کردن انتهای میلگرد فوقانی الزامی است و انتهای میلگرد تحتانی باید عمود بر محور آن بریده شود.
۹-۲۱-۴-۱-۷
وصله مکانیکی میلگردها باید درکشش و فشار دارای مقاومت حداقل برابر با ۱/۴۷Abfyd باشد مگر آنکه ضابطه بند ۲-۲-۴-۲۱-۹ تامین شده باشد.
۹-۲۱-۴-۱-۸
وصلههای اتکایی فقط برای میلگردهای تحت فشار با قطر ۲۵ میلیمتر و بیشتر مجاز است و رعایت ضوابط بند ۹-۲۱-۴-۳-۳ در آنها الزامی است.
۹-۲۱-۴-۲ وصله میلگردهای کششی
۹-۲۱-۴-۲-۱
در وصلههای پوششی، طول پوشش باید حداقل برابر با ۱/۳ld باشد. تنها در مواردی که دو شرط (الف) و (ب) این بند بطور توأم تأمین باشد طول پوشش را میتوان به مقدار ld کاهش داد:
الف ـ مقدارآرماتور موجود در ناحیه طول پوشش حداقل به اندازه دو برابر مقدار مورد نیاز باشد.
ب ـ حداکثر نصف آرماتور موجود در مقطع در ناحیه طول پوشش وصله شوند.
ld طول گیرایی میلگرد در کشش است که باید براساس ضوابط بند ۹-۲۱-۲-۴ محاسبه شود. در محاسبه ld ، ضریب اضافه آرماتور موضوع بند ۹-۲۱-۲-۸ باید برابر با یک منظور شود.
طول پوشش در هیچ حالت نباید کمتر از ۳۰۰ میلیمتر اختیار شود.
۹-۲۱-۴-۲-۲
در وصلههای جوشی یا مکانـیکـی در مـواردی که مقدار آرماتور موجود در مقطع کمتر از دو برابر مورد نیاز باشد، مقاومت وصله باید برابر با ۱/۴۷Abfyd باشد ولی در سایر موارد مقاومت وصله را میتوان کمتر از این مقدار و مطابق ضابطه (الف) و (ب) این بند در نظر گرفت:
الف) مقاومت وصله در هر میلگرد باید چنان باشد که کل میلگردهای موجود در این مقطع بتوانند نیرویی حداقل معادل دو برابر نیروی لازم در آن مقطع را تحمل نمایند. این نیرو نباید کمتر از ۱۴۰ مگاپاسکال برای کل میلگردها در نظر گرفته شود. فاصله وصله ها از یکدیگر در مقاطع مختلف متوالی نباید کمتر از ۶۰۰ میلیمتر باشد.
ب ـ نیروی کششی مقاوم مورد نظر در بند الف را باید برای میلگردهای وصله داده شده برابر با نیروی مقاوم وصله و برای میلگردهای وصله نشده برابر Abfy آنها که به نسبت طول واقعی مهار شده به طول گیرایی لازم آنها کاهش داده شده است، محاسبه نمود.
۹-۲۱-۴-۲-۳
در قـطعات کششی وصله میلگردها باید تنها به وسیله وصلههای جوشی یا مکانیکی انجام شود و در آنها ضوابط بند ۹-۲۱-۴-۱-۶ یا ۹-۲۱-۴-۱-۷ رعایت گردد. فاصلـه وصله ها درمیـلگردهای مجـاور هم باید بـیشتر از۷۵۰ میلیمتردر نظر گرفته شود.
۹-۲۱-۴-۳ وصله میلگردهای فشاری
۹-۲۱-۴-۳-۱
در وصله های پوششی، طول پوشش برای فولادهای از رده ۴۰۰ S یا پایین تر باید حداقل برابر با ۰/۰۸fyddb و برای فولادهای مقاوم برابر با (۰/۱۵fyd-۲۴)db باشد. این طول در هر حال نباید کمتر از ۳۰۰ میلی متر اختیار شود.
۹-۲۱-۴-۳-۲
در مـواردی که میـلگردهای با قطرهای مختلف با وصله پوشش بهم متصل می شوند طول پوشش باید برابر بزرگتـریـن دو مقدار، طول گیرایی میلگرد با قطر بزرگتر یا طول پوشش لازم برای میلگرد با قطر کوچکتر، در نظر گرفته شود. میلگردهای با قطر بزرگتر از ۳۶ میلیمتر را میتوان به میلگردهای با قطر کوچکتر از ۳۶ میلیمتر اتصال داد.
۹-۲۱-۴-۳-۳
در وصله های اتکایی که در آنـها برای انتقال فشار از یک میلگرد به دیگری، انتهای آن دو به هم تکیه داده می شوند، باید سطوح انتهای میلگردها کامـلاً گونیا بریده شوند و تماس آن دو تا حد امکان کامل باشد. زاویـه سـطـح انتهایی هر میلـگرد نباید نسبت به سطح عمود بر محور میلگرد بیش از ۱/۵ درجه انحراف داشته باشد و سطح تماس دو میلگرد بعد از سوار شدن نیز نباید بیش از ۳ درجه نـسبـت به اتکای کامل انحراف داشته باشد. این نوع وصله تنها در قطعاتی که دارای خاموت عرضی بسته یا مارپیچ هستند، مجاز می باشد.
۹-۲۱-۴-۴ ضوابط خاص وصله آرماتورها در ستون ها
۹-۲۱-۴-۴-۱
در ستونها وصله آرمـاتـورها مـیتـواند از نوع پوششـی، جوشی، مکانیکی و یا اتکایی باشد. وصـلـه آرمـاتـورهـا بـایـد بـرای تـمـامـی ترکـیـبات بارگذاری مناسب باشد.
۹-۲۱-۴-۴-۲
وصله پوششی میلگردهایی که در فشار قرار دارند مشمول ضوابط این نوع وصله ها در فشار و میلگردهایی که در کشش قرار دارند مشمول ضوابط این نوع میلگردها در کشش می شوند. در میلگردهای کششی چنانچه تنش موجود در آنها کمتر از ۰/۵۶fyd و تعداد میلگردهایی که در طول ناحیه پوشش وصله میشوند، کمتر از نصف میلگردهای کششی باشد طول پوشش باید حداقل برابر با ld و در غیر اینصورت باید حداقل برابر با ۱/۳ld در نظر گرفته شود.
در حالت اول فاصله وصلهها در میلگردهای مختلف از یکدیگر نباید کمتر از ld اختیار شود.
۹-۲۱-۴-۴-۳
در قطعات تحت فشار چنانچه در ناحیه وصله پوششی آرماتور عرضی به صورت خاموت با سطح مقطع بیشتر از ۰/۰۰۱۵hs وجود داشته باشد طول پوشش را میتوان ۲۰ درصد و چنانچه آرماتور عرضی به صورت مارپیچ وجود داشته باشد، طول پوشش را میتوان به اندازه ۲۵ درصد کاهش داد. طول پوشش در هر حال نباید کمتر از ۳۰۰ میلیمتر اختیار شود. در محاسبه سطح مقطع خاموت تنها سطح مقطع شاخه‌های عمود در امتداد h منظور میگردد.
۹-۲۱-۴-۴-۴
در ستون ها وصلههای اتکایی میلگردها را مطابق ضابطه بند ۹-۲۱-۴-۳-۳ میتوان به کار برد مشروط بر آنکه یا این نوع وصله برای هر تعداد از میلگردها در مقاطع مختلف انجام شود و یا در محل وصله، میلگرد اضافی به کار برده شود، بـه طوری کـه مقاومت میلگردهایی که در محل وصله ادامه دارند، حداقل معادل با یک چهارم مقدار Abfy برای تمامی میلگردهای موجود در آن وجه ستون باشد.
۹-۲۱-۴-۴-۵ طول وصله دورپیچ‌ها
آرماتورهای دورپیچ را میتوان با طولهای داده شده در زیر وصله نمود:
۱ -میلگردهای آجدار ۴۸db
۲ -میلگردهای ساده ۷۲db
۳ -میلگردهای آجدار اندود شده ۷۲db
۲ -میلگردهای ساده و آجدار با قلاب استاندارد انتهایی (قلاب در بتن هسته قرار گیرد) ۴۸db