وقتی پای ساخت‌وساز یا پروژه عمرانی وسط می‌آید، یکی از مهم‌ترین سؤالات کارفرما این است: قرارداد متره باز بهتر است یا متره بسته؟
تفاوت متره باز و بسته، نقش بسیار مهمی در مدیریت هزینه‌ها، کنترل زمان و حتی کیفیت پروژه دارد. اگر به‌عنوان کارفرما می‌خواهید بدانید متره باز چیست، متره بسته چیست و کدام برای پروژه شما مناسب‌تر است، در این مطلب همه‌چیز را ساده و کاربردی توضیح می‌دهیم.
متره باز چیست؟
متره باز روشی است که در آن هزینه پروژه به‌صورت دقیق و بر اساس میزان واقعی کار انجام‌شده محاسبه می‌شود. در این نوع قرارداد:
هزینه‌ها بر اساس فهرست بها و مقدار کار واقعی محاسبه می‌شود.
کارفرما تنها هزینه‌ی مصالح و دستمزد مصرف‌شده را پرداخت می‌کند.
این روش شفافیت بالایی دارد، اما ممکن است بودجه پروژه افزایش پیدا کند.
متره بسته چیست؟
در متره بسته، پیمانکار و کارفرما از ابتدا بر سر یک مبلغ مشخص توافق می‌کنند. در این روش:
هزینه پروژه از قبل برآورد و تعیین می‌شود.
تغییرات احتمالی در طول پروژه به عهده پیمانکار است.
ریسک مالی برای کارفرما کمتر است، اما پیمانکار ممکن است برای کاهش هزینه، کیفیت را پایین بیاورد.
تفاوت متره باز و بسته
در متره باز، هزینه‌ها بر اساس کار واقعی محاسبه می‌شوند.
در متره بسته، هزینه‌ها ثابت و مشخص از ابتدا توافق می‌شوند.
متره باز شفاف‌تر است اما بودجه پروژه ممکن است تغییر کند.
متره بسته هزینه‌ها را قابل پیش‌بینی می‌کند اما گاهی کیفیت فدای صرفه‌جویی می‌شود.
مزایا و معایب متره باز
مزایا:
شفافیت بالا
پرداخت منصفانه بر اساس کار واقعی
امکان کنترل کیفیت
معایب:
احتمال افزایش هزینه‌ها
نیاز به نظارت دقیق کارفرما
مزایا و معایب متره بسته
مزایا:
هزینه مشخص و ثابت از ابتدا
مدیریت بهتر بودجه پروژه
مناسب برای کارفرماهای با سرمایه محدود
معایب:
احتمال کاهش کیفیت کار توسط پیمانکار
انعطاف‌پذیری کم در تغییرات پروژه
کدام روش برای کارفرما بهتر است؟
پاسخ این سؤال به نوع پروژه بستگی دارد:
اگر پروژه شما بزرگ و پیچیده است، متره باز انتخاب بهتری است.
اگر بودجه محدود دارید و می‌خواهید از همان ابتدا هزینه مشخص باشد، متره بسته گزینه مناسب‌تری است.
نتیجه‌گیری
تفاوت متره باز و بسته موضوعی حیاتی در مدیریت پروژه‌های ساختمانی است. انتخاب درست بین این دو روش، به شما کمک می‌کند تا هم هزینه‌ها را مدیریت کنید و هم از کیفیت کار مطمئن باشید.
