نمای خشک به نمایی گفته می شود که دوغاب و ملات سیمانی در ساخت آنها استفاده نمی شود و در آن برای اتصال پوشش نما به ساختمان، از نوعی سیستم نصب سبک با اتصالات مکانیکی استفاده می شود.

در نمای خشک مصالحی که پوسته ساختمان را تشکیل می دهند، به اندازه ای از دیواره اصلی فاصله دارند. همچنین از لایه های متعددی تشکیل شده است که شامل پوسته بیرونی، فضای داخلی تهویه پذیر، لایه عایق حرارتی و دیواره داخلی ساختمان می شود که همه لایه ها به وسیله سازه های فولادی و آلومینیومی، به سازه ساختمان متصل شده اند.

یکی از روش‌های جدید برای نماسازی ساختمان‌ها اجرای نمای خشک است. در این روش اجرای نما بر خلاف روش سنتی مصالح با دیواره اصلی ساختمان فاصله دارند و به آن نمی‌چسبند.

نمای خشک را می‌توان با مصالح مختلفی مثل سنگ و سرامیک، شیشه، ترموود، کامپوزیت، آلومینیوم و… اجرا نمود

نحوه اجرای نمای خشک به دو روش امکان‌پذیر است. روش نمای خشک نمایان و نامشهود.

مهم‌ترین تفاوت این دو روش به نوع قرار گرفتن اتصالات در آن‌ها مربوط می‌شود.

نمای خشک یک سیستم پوششی برای نمای ساختمان است که بدون مصالح بنایی نصب میشود که می توان آن را در پروژه‌های جدید ساخت و ساز یا در ساختمان های در حال بازسازی اجرا کرد.

این سیستم موجب ایجاد فاصله بین دیوار پیرامونی بنا و نمای اصلی ساختمان می‌شود و هدف اصلی آن تعدیل تبادل گرما، هوا و نور است که بین فضای داخلی و خارجی ساختمان در جریان می‌باشد.

مزایای نمای خشک چیست

در دنیای امروزی زیبایی و نوع طراحی نماهای ساختمان را به گونه‌ای طراحی و انتخاب نمایند تا نشان دهنده نوع و اهمیت فعالیت آن‌ها باشد و به طوری که عکس‌های ساختمان‌ها به نوعی بیان کننده نوع فعالیت آنان می‌باشد

سیستم‌های به روز نماسازی که با نصب سنگ به روش خشک در دهه هفتاد میلادی برای اولین بار در کشور آمریکا جهت برج‌های بلند طراحی و مورد استفاده قرار گرفت یکی از روش‌های نوین و منطبق با استانداردهای جدید ساختمانی بود که این روش‌ها در دهه هفتاد شمسی در ایران اجرا شد که طی سالهای گذشته تا به امروز پیشرفت‌های چشمگیری در این زمینه ایجاد شده است.

با توجه به مدرن شدن هر روزه تمامی بخش‌های زندگی در این قرن و درگیر بودن همه افراد با این مطلب و همچنین حس زیبایی‌شناسی و گرایش انسان به سمت زیبایی، علم معماری و طراحی ساختمان نیز طی سالهای پایانی قرن بیستم تاکنون با شتاب زیادی دچار دگرگونی گشته است و به سمت صنعتی شدن پیش می‌رود که به طور معلوم نمای ساختمان‌ها نیز تأثیر زیادی را دریافت کرده است که ایجاد و توسعه تمامی روش‌های خشک و مدرن در نماسازی از محورهای آن بوده است.

مزایای روش اجرای نمای خشک

طراحی مهندسی ساختمان و کاهش پرت مصالح

سازگاری رفتار مصالح در مقابل تغییرات دمایی جوی

تولید صنعتی مصالح مصرفی ساختمان

 قابلیت تنظیم و میزان کاری درنمای ساختمان

کاهش حجم و وزن اسکلت و فونداسیون ساختمان

سازگاری با آخرین استادنداردهای ملی و جهانی عایق حرارتی و صوتی

کاهش وزن و انطباق با آیین نامه‌های زلزله

افزایش عمر مفید نما

جلوگیری از تابش مستقیم افتاب و قطرات باران به دیوار اصلی ساختمان

سرعت اجرا و صرفه جویی در زمان

کاهش هزینه بازسازی و ترمیم، افزایش عمر مفید و امکان بازیافت دوباره مصالح به کار رفته

 باعث ایجاد تهویه در دیواره ساختمان و در نتیجه خروج رطوبت از روی آن می گردد.

نمای خشک چگونه کار میکند

یک نمای خشک حرکت همرفتی هوای ورودی به فضای ایجاد شده بین دیوار پیرامونی بنا و پوشش خارجی (نما) را ارتقا می دهد. بازده حرارتی آن بر اساس تفاوت بین دمای داخل فضای بین دیوار و نما و فضای بیرونی است.

نمای خشک در تابستان:

افزایش دمای داخل فضای ایجاد شده مابین دیوار پیرامونی و نما در طول ماه های تابستان باعث ایجاد “اثر دودکش” می شود که هوا را به سمت بالا می راند و در نتیجه دمای دیوار رو به داخل ساختمان را کاهش می دهد. به عبارت دیگر ساختمان را سردتر نگه می دارد.

نمای خشک در زمستان:

در طول ماه های سرد زمستان، بازشوها در نمای خشک، دمای دیوار رو به داخل ساختمان را متعادل می کند، که خطر رطوبت ناشی از تراکم را کاهش می دهد.

انواع نمای خشک:

نمار خشک را از نظر طرقه نصب میتوان به دو دسته زیر تقسیم کرد

۱-     با اتصالات نمایان (visible)

۲-   با اتصالات غیر نمایان (invisible)

دیواری که نمای خشک به آن لنگر انداخته است چگونه است؟

دیواری که قرار است ساختار نمای خشک را نگه دارد دارای یک لایه عایق بوده و با وزن نما سازگار می شود و همچنین لنگرهایی را که روی آن نصب می شود در خود جای می دهد زیرا همانطور که اشاره کردیم اتصالات نما بدون مصالح بنایی و به صورت خشک نصب می‌شود.

بخش هایی از نمای خشک:

به عنوان خلاصه ای از آنچه تاکنون توضیح دادیم، نمای خشک از عناصر زیر تشکیل شده است:

۱-     دیوار نگهدارنده آجری یا بتنی (یا مصالح دیگر) که لنگرهای نمای خشک را روی آن نصب خواهیم کرد.

۲-     لایه عایق روی دیوار نگهدارنده ظرفیت عایق حرارتی و صوتی نمای خشک را ارتقا و تقویت می کند.

۳-     محفظه هوا به لطف مدیریت جریان هوا قادر به تنظیم دمای دیوار رو به داخل ساختمان است. این کار دیوار را در طول تابستان از گرما عایق نگه می دارد و از رطوبت ناشی از تراکم در زمستان جلوگیری می کند.

۴-     لایه بیرونی یا روکشی نمای خشک. این می تواند از مواد مختلفی مانند سنگ طبیعی فوق سبک، فلز یا چوب و یا ترکیبی از آنها ساخته شود. با توجه به زیبایی شناسی مورد نیاز معمار و کارایی خود متریال با توجه به نوع ساختمان و محیط آن انتخاب می شود.

دلیل محبوبیت و مزایای نمای خشک:

در میان مزایای بسیاری که یک نمای تهویه دار ارائه می دهد، موارد زیر برجسته می شوند:

۱-      محافظت از فضای داخلی در برابر آب و هوای نامساعد.

۲-      بهره وری انرژی ساختمان به دلیل عایق مداوم بیرونی و محفظه خشک.

۳-     کاهش رطوبت با تسهیل تخلیه بخار آب از داخل.

۴-     تعادل گرما با سلامت بیشتر در فضای داخلی.

۵-     حذف پل های حرارتی به دلیل عایق دائمی در سراسر فضای باز

۶-     اینرسی حرارتی محفظه. برخلاف نماهای سنتی، در نماهای دارای تهویه، عایق بر روی نمای بیرونی محفظه پایه باقی میماند. بنابراین، کل جرم آن به عنوان یک “ذخیره حرارتی” عمل می کند و اجازه می دهد دمای داخلی ثابت تری در طول روز داشته باشد.

۷-     تهویه اتاق در تابستان به لطف “اثر دودکش”.

۸-     عایق صوتی به لطف ادغام عایق و محفظه هوا.

۹-     حرکت آزاد با گسترش هر دو، زیرسازی و روکش، جلوگیری از شکستگی احتمالی صفحات یا ناپیوستگی در اتصالات.

نویسنده:‌ مهندس ابراهیم کثیری