ضوابط شهرداری طراحی نما چیست؟
آیا می دانید ضوابط شهرداری طراحی نما چیست؟ با توجه به اینکه نمای بیرونی یکی از مهم ترین
وجوه ساختمان و به عقیده ی برخی از افراد به عنوان شناسنامه ساختمان محسوب می شود،
خالی از لطف نیست بدانید که شهرداری برای اجرای نما ضوابطی را طراحی کرده است.
برای آشنایی بیشتر با این مقوله با ما همراه باشید.
نکات مهم در ضوابط شهرداری طراحی نما
با توجه به اینکه ارائه ی طرح نما در مرحله صدور مجوز اجباری شده است و افراد باید تاییدیه شهرداری
را براساس منطقه ای که در آن مشغول ساخت و ساز هستند را کسب کنند که این مراحل به شرح ذیل است:
بازدید، بررسی و تهیه عکس از ملک مورد نظر و شرایط محیطی آن:
اولین مرحله باید از ملک مورد نظر بازدید به عمل بیایید. باید از ملک و نماهایی که مجاور آن هستند تا
فاصله سه پلاک عکس تهیه کنید.
در ادامه باید شرایط محله و کوچه ای که ملک در آن واقع شده است را مورد بررسی قرار دهید.
این موارد شامل معماری محله و بومی در صورتی که قابل ملاحظه باشد، همچنین باید بناهای شاخص
واقع در محله را مورد بررسی قرار داده و از آن ها عکس تهیه کنید. این بناها شامل بناهایی که
ارزش تاریخی، فرهنگی، اداری و…. هستند. اما مهم ترین نکته در ضوابط شهرداری طراحی نما مربوط به
بناهای مجاور ساختمان است. که الزامی است تصویر آن ها را به همراه مدارک مورد نیاز به شهرداری تحویل
داده شود. توجه به معماری بومی منطقه به عنوان یکی از موارد موثر در متقاعد کردن شهرداری برای
پذیرش طرح مورد نظر به شمار می رود.
مواردی که در طراحی باید به آن ها توجه کرد:
شهرداری برای طراحی نما ضوابط مختلفی را قرار داده است که می توانیم این موارد را به دوسته ی عمده تقسیم بندی کنیم.
دسته اول: ضوابط عمومی شهرداری تهران برای طراحی نما در مناطق مختلف
این ضوابط توسط معاونت معماری و شهرسازی برای ضوابط شهرداری طراحی نما در مناطق
۲۲ گانه ی تهران ابلاغ شده است. این ضوابط شامل پرهیز، توصیه و الزام می شود.
هدف از تهیه و نگارش این اهداف جلوگیری از بهم ریختگی و آشفتگی در نمای شهری تهران
گزارش شده است و از دیدگاه دیگر ساماندهی به نماهایی که پس از ابلاغ این قوانین و ضوابط
طراحی و اجرا خواهند شد تنظیم شده است.
برای آشنایی بیشتر با این موارد قصد دارید به شکل جداگانه آن ها را توضیح دهیم.
- الزام:
باید از مصالح مرغوب و مقاوم در برابر فرسایش و آلوده شدن نما استفاده شود.
رنگ غالب نما باید ابنیه ی مجاور هماهنگ باشد.
لزوم تأیید طرح و نمای ساختمان های واقع در نبش گذرهای اصلی و پوشاندن درز انقطاع بین دو ساختمان با استفاده از مصالح متناسب با نما
- توصیه:
عدم استفاده از رنگ های متعدد برای سطح غالب نما
به منظور حفظ زیبایی در طبقه ی همکف باید از مصالح قابل شستشو استفاده کرد.
بندکشی بناهایی که از جنس آجر هستند.
در صورت استفاده از سیمان باید آب ساب ، شسته یا آبچکان باشد.
سنگ یا ترکیبی از این مدل مصالح باشد: مصالح مقاوم،و یوم آورد که از ارزش های معماری ایرانی در طراحی نما و اجزای آن بهره گیری کرده باشند.
- پرهیز:
از طراحی نماهایی با جنس تمام شیشه ای یا ۶۰ درصد شیشه و همچنین پرهیز از استفاده از نماهای تمام فلزی
پرهیز از رنگ های نامتعارف و تند در نمای ساختمان
اجتناب از به کار بردن مصالح مختلف در نمای ساختمان
از فرم های نامتعارف و نا مأنوس ( نظیر مجسمه و …) در طراحی نما پرهیز کنید.
از به کار بردن مصالح برنده یا شکننده در طبقات همکف و اول که در معرض تماس با انسان هستند جلوگیری به عمل آید.
در ادامه ضوابط شهرداری طراحی نما موارد دیگری نیز وجود دارد که به بررسی آن ها خواهیم پرداخت:
- بام بنا:
ایجاد هماهنگی خط پیشانی ساختمان با ساختمان های همجوار در صورت واجد ارزش بودن الزامی است.
هماهنگی نما ، فرم و شکل غالب بام با ویژگی معماری بومی رعایت شود.
لزوم پیش بینی تدابیری مانند ایجاد آبچکان برای بام به شکلی که از لغزیدن آب بر روی نما و ایجاد لکه جلوگیری به عمل آید.
- توصیه:
با رعایت نکات ایمنی و جزئیات اجرایی استفاده از از پوشش گیاهی در سطح بام ساختمان امکان پذیر است.
در صورت ارزشمند بودن کف سازی ملک مجاور باید هماهنگی کف سازی بام با ملک های همجوار ایجاد شود.
- پرهیز:
از به کار بردن هر گونه عناصر تأسیساتی مانند دودکش ها در بام به شکلی که از معابر جانبی قابل مشاهده باشد اجتناب شود.
جلوگیری از تجاوز پیش آمدگی و تراز بام از ساختمان های مجاور در طبقات یکسان در صورت ارزشمند بودن آن ها
- پیش آمدگی و بازشوها:
لازم است که طراحی فضای ورودی ساختمان به شکل خوانا و متناسب با سایر ارکان و اجزای نما انجام شود.
پیش بینی تدابیری مانند استفاده از قرنیز برای کف پنجره ها به صورتی که از لغزیدن آب بر روی نما و ایجاد لکه جلوگیری به عمل آورد.
- توصیه:
میزان عقب نشینی ورودی برای پیاده و ماشین از حد مالکیت به اندازه حداقل ۵/۱ متر است.
باید فضای مورد نیاز جهت خشک کردن البسه در محدوده ای خارج از دید عموم پیش بینی کرد.
پیش آمدگی، بازشوها، خطوط تراز، بازشوها و لبه بالکنی ها با نمای ساختمان مجاور به شکل هماهنگ طراحی شوند.
ایجاد هماهنگی برای ابعاد و اشکال بازشوها با یکدیگر و توجه به بازشوهای موجود در پلاک های همجوار الزامی است.
- پرهیز:
ایجاد هرگونه اختلاف سطح (لبه، پله) در سطح پایین نما (تراز زمین) ممنوع است.
پیش آمدگی عناصری مانند قرنیز،لبه پنجره ها و قاب سازی های مجاز در فضای معبر عمومی بیشتر از ۱۰ سانتی متر مجاز نیست.
از کاربرد بازشوهای با اشکال هندسی متفاوت ونامأنوس در نما باید پرهیز شود.
الحاقات ضوابط شهرداری طراحی نما
- الزام:
ضرورت طراحی برای اجرا و نصب همه عناصر مربوط به تأسیسات ساختمان اعم از الکتریکی ،مکانیکی و نظایر آن در مکان هایی وجود دارد تا در معرض دید از معابر عمومی قرار نگیرند.
- توصیه:
استفاده از روف گاردن، جا گلی و ….. در مجاورت پنجره ها یا لبه ی بالکن ها با هدف تأمین مطلوبیت بصری در معابر به شرط اینکه اصول ایمنی و بهداشتی رعایت شود.
شکل تابلوها در نمای همه ساختمان ها باید هماهنگ باشد.
- پرهیز:
اجتناب از طراحی و اجرای هرنوع تجهیزات تأسیساتی به شکل نمایان در نمای جانبی، اصلی و همچنین جداره های شهری
از درج هرگونه نوشته بر روی نمای ساختمان مازاد بر آنچه که در نقشه نمای مصوب مجاز بوده است پرهیز شود.
استفاده از علائم و نمادهایی که اشاعه دهنده تفکرات خلاف عرف به شمار رود مجاز نیست.
