جوایز معماری که توسط خانواده پریتزکر بنا شده است همچو جایزه نوبل هدیه ارزشمندی است که توانسته است چراغ اشتیاق و خلاقیت را مابین معماران شعلهور سازد. این جایزه ارزشمند سالهاست که بدون دخالت بانیان آن ؛اما با تامین مالی آنان به تاثیرگذارترین و متعهدترین افراد در حوزه معماری اهدا میشود.
جوایز معماری پریتزکر در سال ۱۹۷۹ توسط جی آرتور و همسرش برای تشویق و قدردانی از معماران زندهای بنا نهاده شد که توانستهاند در زندگی بشریت و محیط زیست تاثیرات مثبت گذارند. این جایزه هرساله در ماه نوامبر اهدا میشود.
کسانی برای این جوایز معماری پریتزکر نامزد میشوند کسانی هستند که باید در کنار استعداد، تعهد و بینش نیز داشته باشند. بدین ترتیب سالانه قبل از ماه نوامبر ۵۰۰ نفر از ۴۷ کشور درخواست کاندید شدن میدهند.
خانواده پریتزکر با باور بر این نکته که یک جوایز معماری میتواند انگیزهای باشد برای ساختن ساختمانهایی با چاشنی خلاقیت که بر اگاهای عمومی هم میافزاید، این جایزه که مبلغ آن صد هزار دلار است را تعیین کردند. در کنار مبلغ ۱۰۰ هزار دلار یک لوح تقدیر و یک مدال برنز نیز اهدا میشود.
آنان تنها هزینه این مراسم را تقبل میکنند؛ اما در انتخاب فرد برنده هیچ دخالتی ندارند. کسانی که از میان نامزدها شخص برنده را انتخاب میکنند یک هیئت ۵ تا ۹ نفره هستند که از میان برندگان سالهای قبل در کنار صاحبنظران و منتقدان و اعضای هیئت داوری سالهای قبل انتخاب میشوند. این اعضا کسانی هستند که در زمینه معماری و تجارت، نشر، فرهنگ و آموزش اشخاص موثری محسوب میشوند.
جوایز معماری پریت ازکر به عنوان جایزه نوبل معماری هدیهای نیست که به ملیت و نژاد و مرام و یا حتی مذهب افراد توجه نماید. جایزه پریتزکر فارغ از همه این قید و بندها که بسیاری از جوایز را در عرصههای دیگر آلوده کرده است تنها به استعداد و بینش و آگاهی افراد توجه میکند. بدین ترتیب تمام معماران دنیا تنها با داشتن یک پروانه اشتغال میتوانند خود را نامزد کنند؛ تنها کافی است عاشق حرفه خود باشند و عاشقانه کار کنند. شاید به خاطر همین مزایا است که این خانواده معتقد بودند این جایزه میتواند به افزایش آگاهی عمومی کمک نماید.
همانطور که در قسمت بالا ذکر گردید در کنار وجهی که به برنده اهدا میشود یک مدال برنز نیز تقدیم میگردد. این مدال جایگزین مجسمه است تا قبل از ۱۹۸۷ مجسمهای از هنری مور اهدا میشد؛ اما از آن زمان این مدال برنز که مزین به سه باور معمار دوران رم باستان ویتروویوس است تقدیم میشود؛ سه باور این معمار بزرگ که به صورت سه کلمه لاتین بیان میشود و تمام رسالت هنر معماری درآن خلاصه میشود؛ شامل venustas (زیبایی)، firmitas (ایستایی)، utilitas (کارایی) است. این سه باور با الهام از آثار لویی سالیوان درهم میآمیزند تا بر زیبایی آن افزوده شود.
جوایز معماری پریتزکر که سالهاست به معماران با استعدادی در سراسر دنیا اهدا میشود و هیچ محدودیتی برای افراد قایل نشده است مثال خوبی برای این واقعیت است که معماری یک هنر است و هنر مرز نمیشناسد. تنها کافی است سعی کنی محیط را برای دیگران زیباتر کنی.
مارتا تورون مدیر نهاد اجرایی این جایزه است او هر سال فهرستی را با تحقیق از افراد صاحب نظر در زمینه معماری مانند برندگان سالهای قبل تهیه میکند که شامل افراد کاندید میباشد و در نهایت در طی مراسمی فرد برتر معرفی مشود و جایزه خود را دریافت میکند.
۱ | ۱۹۷۹ | فیلیپ جانسون | ۱۱ | ۱۹۸۹ | فرانک گری | ۲۱ | ۱۹۹۹ | نورمن فاستر | ۳۱ | ۲۰۰۹ | پیتر زومتور | ۴۱ | ۲۰۱۹ | آراتا ایسوزاکی |
۲ | ۱۹۸۰ | لوئیس باراگان | ۱۲ | ۱۹۹۰ | آلدو روسی | ۲۲ | ۲۰۰۰ | رم کولهاس | ۳۲ | ۲۰۱۰ | کازویو سجیما و ریوئه نیشیزاوا (ساناآ) | |||
۳ | ۱۹۸۱ | جیمز استیرلینگ | ۱۳ | ۱۹۹۱ | رابرت ونچوری | ۲۳ | ۲۰۰۱ | هرتزوگ و دمورن | ۳۳ | ۲۰۱۱ | ادواردو سوتو د مورا | |||
۴ | ۱۹۸۲ | کوین روشه | ۱۴ | ۱۹۹۲ | آلوارو سیزا | ۲۴ | ۲۰۰۲ | گلن مورکات | ۳۴ | ۲۰۱۲ | وانگ شو | |||
۵ | ۱۹۸۳ | آی.ام. پی | ۱۵ | ۱۹۹۳ | فومیهیکو ماکی | ۲۵ | ۲۰۰۳ | یورن اوتزان | ۳۵ | ۲۰۱۳ | تویو ایتو | |||
۶ | ۱۹۸۴ | ریچارد مایر | ۱۶ | ۱۹۹۴ | کریستیان دپورتزآمپاک | ۲۶ | ۲۰۰۴ | زها حدید | ۳۶ | ۲۰۱۴ | شیگرو بان | |||
۷ | ۱۹۸۵ | هانس هولاین | ۱۷ | ۱۹۹۵ | تادائو آندو | ۲۷ | ۲۰۰۵ | تام مین | ۳۷ | ۲۰۱۵ | فرای اتو | |||
۸ | ۱۹۸۶ | گوتفرید بوهم | ۱۸ | ۱۹۹۶ | رافائل مونئو | ۲۸ | ۲۰۰۶ | پائولو مندز دا روشا | ۳۸ | ۲۰۱۶ | الخاندروآراونا | |||
۹ | ۱۹۸۷ | کنزو تانگه | ۱۹ | ۱۹۹۷ | سور فهن | ۲۹ | ۲۰۰۷ | ریچارد راجرز[د] | ۳۹ | ۲۰۱۷ | رافائل آراندا، کارمه پیجم، ورامونویالتا (معماران آرسیآر) | |||
۱۰ | ۱۹۸۸ | گوردون بانشفت اسکار نیمایر | ۲۰ | ۱۹۹۸ | رنزو پیانو | ۳۰ | ۲۰۰۸ | ژان نوول | ۴۰ | ۲۰۱۸ | بالکریشنا دوشی |
۱۹۸۳ | آی.ام. پی | نگارخانه ملی هنر، ساختمان شرقی |
۱۹۸۷ | کنزو تانگه | کلیسای جامع مریم مقدس (۱۹۶۴) |
۱۹۸۹ | فرانک گری | تالار کنسرت والت دیزنی (۲۰۰۳) |
۱۹۹۵ | تادائو آندو | کلیسای نور (۱۹۸۹) |
۲۰۰۴ | زها حدید | مرکز هنرهای معاصر سینسینتی (۲۰۰۳) |
۲۰۱۴ | شیگرو بان | مرکز پمپیدو-متس (۲۰۱۰) |
۲۰۱۹ | آراتا ایسوزاکی | موزه هنر میتو (۱۹۹۰) |
2 Comments
عالیه این طرح ها ! از ایران کسی شرکت نکرده؟
جایزه معماری پریتزکر نوعی جایزه نوبل معماری محسوب میشود که هر سال از سوی بنیاد هایت به یک معمار زنده اعطا میگردد. اما تا کنون معماران ایرانی برگزیده این جایزه نشده اند.